یكی از مشكلات موجود در كشور، مصرف زیادسوختهای بنزین و گازوئیل است كه علاوه بر آلوده كردن هوای شهرها، سالانه هزینههایارزی بسیاری بر اقتصاد كشور تحمیل میكند.
● خودروهای گازسوز
یكی ازمشكلات موجود در كشور، مصرف زیاد سوختهای بنزین و گازوئیل است كه علاوه بر آلودهكردن هوای شهرها، سالانه هزینههای ارزی بسیاری بر اقتصاد كشور تحمیل میكند. درصورتیكه خودروها با همین كیفیت ساخته شوند و هیچگونه بهینهسازی در موتورها و درمصرف سوخت صورت نگیرد تا چند سال آینده تعداد خودروها به چند برابر افزایش خواهدیافت.
در ابتدا در گاز سوز كردن خودروها از گاز مایع به عنوان سوخت خودروهااستفاده میشد كه این سوخت به خاطر آلایندگی زیست محیطی و همچنین هزینه حملونقل آناز بنادر به نقاط مصرف شرایطی همانند بنزین داشت بنابراین اجرای آن متوقف شد.
اما در حال حاضر از گاز طبیعی برای سوخت خودروها استفاده میكنند كه استفاده ازآن دارای مزایایی است از عمدهترین مزایای آن پایینتر بودن قیمت گاز طبیعی نسبت بهبنزین است و آلودگی زیست محیطی ایجاد نمیكند.
ذخایر عظیم گاز طبیعی در ایران،ارزان بودن آن نسبت به سوخت های مایع، شبكه گسترده گازرسانی در كشور و مصرف بسیاربالای سوخت های معمول، انتخاب این سوخت را به عنوان سوخت جایگزین از لحاظ اقتصادیتوجیه پذیر می سازد. كاهش هزینه های درمان و مرگ و میر ناشی از كاهش آلاینده هادرصورت استفاده از گاز طبیعی در خودروها را كه بالغ بر میلیون ها دلار می گردد رانباید فراموش كرد.
كاهش آلاینده های محیط زیست به خصوص در شهرهای بزرگ یكی دیگراز اثرات استفاده از سوخت گاز طبیعی می باشد كه نباید ازنظر دور داشت. از آنجایی كهدرصد بسیار بالایی از گاز طبیعی را متان تشكیل می دهد، هیدروكربن های نسوخته درموتورهای گاز طبیعی سوز نیز عمدتا متان می باشند كه گازی بی اثر بوده و میل بهواكنش دهی بسیار پایین آن باعث كاهش واكنش هایی می گردد كه منجر به تولید مه دودفتو شیمیایی (smog) در محیط می شود. نسبت كربن به هیدروژن (C/H) در متان از هرهیدروكربن دیگری پایین تر است كه موجب كاهش انتشار منواكسیدكربنCO) ۵۰تا ۷۰ درصد) گردیده و نشر دی اكسید كربن (CO۲) را به میزان حدود ۲۵ درصد موتور گازسوز نسبت بهموتور پایه بنزینی در یك بازده یكسان موتور پایین می آورد. لذا كاهش انتشار این گازگلخانه ای، در روند نزولی پدیده گرم شدن زمین می تواند موثر واقع شود. قابلیت كاهشاكسیدهای نیتروژن (NOx) بسته به طراحی موتور و مبدل شیمیایی كاتالیستی به كار رفتهنسبت به مشابه بنزینی آن ۲۰ تا ۵۰ درصد است
سابقه استفاده از گاز طبیعی بهعنوان سوخت خودرو به سال های اولیه دهه ۱۹۳۰ در ایتالیا برمی گردد. بحران های نفتی،تلاش برای امنیت انرژی، ارزانی گاز طبیعی در مقایسه با سوخت های فسیلی مایع، بحرانآلودگی هوای شهرهای بزرگ و عوامل متعدد دیگر مهمترین دلایل روی آوردن به این سوختاز سوی برخی ازكشورهابه عنوان رایج ترین سوخت جایگزین در خودروها بوده است.
هماكنون نزدیك به چهار میلیون و هفتصد هزار خودروی گاز طبیعی سوز (CNG) در سراسر جهانتردد می كنند كه آرژانتین با ۵/۱ میلیون، برزیل با یك میلیون، پاكستان با ۷۰۰ هزارو ایتالیا با ۳۸۲ هزار خودروی گازسوز دارای بالاترین آمار خودروهای گازسوز درحالتردد در جهان می باشند.
در ایران نیز سابقه استفاده از گاز طبیعی فشرده درخودروها به سال ۱۳۵۴ برمی گردد كه با تبدیل ۱۲۰۰ دستگاه تاكسی در شیراز آغاز و درسال ۱۳۶۲ با تبدیل ۱۲۰۰ دستگاه دیگر تاكسی در مشهد ادامه یافت. در همان سال ها درشهرهای مزبور جایگاه هایی نیز برای عرضه گاز طبیعی احداث گردید.
با تاسیسسازمان بهینهسازی مصرف سوخت كشور در سال ۱۳۷۹ در مجموعه وزارت نفت، مطالعاتمقدماتی طرح گازسوزنمودن خودروها در این سازمان انجام و به منظور دستیابی به كاهشمصرف بنزین و كاهش آلاینده های هوا، طرح مزبور با انعقاد قراردادهایی با خودروسازانو بخش خصوصی برای تولید و تبدیل خودروهای گازسوز از یك طرف و هم چنین ایجاد زیرساختهای لازم و احداث جایگاه های CNG از طرف دیگر، وارد مرحله اجرایی گردید.
یكی ازمشكلات موجود در كشور، مصرف زیاد سوختهای بنزین و گازوئیل است كه علاوه بر آلودهكردن هوای شهرها، سالانه هزینههای ارزی بسیاری بر اقتصاد كشور تحمیل میكند. درصورتیكه خودروها با همین كیفیت ساخته شوند و هیچگونه بهینهسازی در موتورها و درمصرف سوخت صورت نگیرد تا چند سال آینده تعداد خودروها به چند برابر افزایش خواهدیافت.
در ابتدا در گاز سوز كردن خودروها از گاز مایع به عنوان سوخت خودروهااستفاده میشد كه این سوخت به خاطر آلایندگی زیست محیطی و همچنین هزینه حملونقل آناز بنادر به نقاط مصرف شرایطی همانند بنزین داشت بنابراین اجرای آن متوقف شد.
اما در حال حاضر از گاز طبیعی برای سوخت خودروها استفاده میكنند كه استفاده ازآن دارای مزایایی است از عمدهترین مزایای آن پایینتر بودن قیمت گاز طبیعی نسبت بهبنزین است و آلودگی زیست محیطی ایجاد نمیكند.
ذخایر عظیم گاز طبیعی در ایران،ارزان بودن آن نسبت به سوخت های مایع، شبكه گسترده گازرسانی در كشور و مصرف بسیاربالای سوخت های معمول، انتخاب این سوخت را به عنوان سوخت جایگزین از لحاظ اقتصادیتوجیه پذیر می سازد. كاهش هزینه های درمان و مرگ و میر ناشی از كاهش آلاینده هادرصورت استفاده از گاز طبیعی در خودروها را كه بالغ بر میلیون ها دلار می گردد رانباید فراموش كرد.
كاهش آلاینده های محیط زیست به خصوص در شهرهای بزرگ یكی دیگراز اثرات استفاده از سوخت گاز طبیعی می باشد كه نباید ازنظر دور داشت. از آنجایی كهدرصد بسیار بالایی از گاز طبیعی را متان تشكیل می دهد، هیدروكربن های نسوخته درموتورهای گاز طبیعی سوز نیز عمدتا متان می باشند كه گازی بی اثر بوده و میل بهواكنش دهی بسیار پایین آن باعث كاهش واكنش هایی می گردد كه منجر به تولید مه دودفتو شیمیایی (smog) در محیط می شود. نسبت كربن به هیدروژن (C/H) در متان از هرهیدروكربن دیگری پایین تر است كه موجب كاهش انتشار منواكسیدكربنCO) ۵۰تا ۷۰ درصد) گردیده و نشر دی اكسید كربن (CO۲) را به میزان حدود ۲۵ درصد موتور گازسوز نسبت بهموتور پایه بنزینی در یك بازده یكسان موتور پایین می آورد. لذا كاهش انتشار این گازگلخانه ای، در روند نزولی پدیده گرم شدن زمین می تواند موثر واقع شود. قابلیت كاهشاكسیدهای نیتروژن (NOx) بسته به طراحی موتور و مبدل شیمیایی كاتالیستی به كار رفتهنسبت به مشابه بنزینی آن ۲۰ تا ۵۰ درصد است
سابقه استفاده از گاز طبیعی بهعنوان سوخت خودرو به سال های اولیه دهه ۱۹۳۰ در ایتالیا برمی گردد. بحران های نفتی،تلاش برای امنیت انرژی، ارزانی گاز طبیعی در مقایسه با سوخت های فسیلی مایع، بحرانآلودگی هوای شهرهای بزرگ و عوامل متعدد دیگر مهمترین دلایل روی آوردن به این سوختاز سوی برخی ازكشورهابه عنوان رایج ترین سوخت جایگزین در خودروها بوده است.
هماكنون نزدیك به چهار میلیون و هفتصد هزار خودروی گاز طبیعی سوز (CNG) در سراسر جهانتردد می كنند كه آرژانتین با ۵/۱ میلیون، برزیل با یك میلیون، پاكستان با ۷۰۰ هزارو ایتالیا با ۳۸۲ هزار خودروی گازسوز دارای بالاترین آمار خودروهای گازسوز درحالتردد در جهان می باشند.
در ایران نیز سابقه استفاده از گاز طبیعی فشرده درخودروها به سال ۱۳۵۴ برمی گردد كه با تبدیل ۱۲۰۰ دستگاه تاكسی در شیراز آغاز و درسال ۱۳۶۲ با تبدیل ۱۲۰۰ دستگاه دیگر تاكسی در مشهد ادامه یافت. در همان سال ها درشهرهای مزبور جایگاه هایی نیز برای عرضه گاز طبیعی احداث گردید.
با تاسیسسازمان بهینهسازی مصرف سوخت كشور در سال ۱۳۷۹ در مجموعه وزارت نفت، مطالعاتمقدماتی طرح گازسوزنمودن خودروها در این سازمان انجام و به منظور دستیابی به كاهشمصرف بنزین و كاهش آلاینده های هوا، طرح مزبور با انعقاد قراردادهایی با خودروسازانو بخش خصوصی برای تولید و تبدیل خودروهای گازسوز از یك طرف و هم چنین ایجاد زیرساختهای لازم و احداث جایگاه های CNG از طرف دیگر، وارد مرحله اجرایی گردید.