چند روز بیشتر به فرود بر سطح بهرام نمانده
خودروی 1 تُنی کنجکاوی (Curiosity)، بخش اصلی فضاپیمای "آزمایشگاه علمی بهرام" (MSL)، قرار است در ساعت 10:31 PDT شب پنجم اوت یا 5:31 به ساعت جهانی بامداد ششم اوت بر سطح بهرام بنشیند تا این موضوع را بررسی کند که آیا این سیاره توانایی پشتیبانی از موجودات زنده ی ذره بینی را چه اکنون و چه در گذشته داشته یا نه. ولی پیش از آن، این خودرو می بایست از سفر دهشتناک و شکنجه آورش درون جو سیاره ی سرخ جان سالم به در برد - روندی که نام "هفت دقیقه ی وحشت" را بر آن نهاده اند.
جان گرانسفلد، مدیر کاردانی در هیات مدیره ی ماموریت های علمی ناسا در یک نشست خبری که دیروز، 16 ژوییه در ستاد ناسا در واشنگتن دی سی برگزار شد گفت: «فرود کنجکاوی دشوارترین ماموریت روباتیک ناسا در تاریخ کاوش های سیاره ی بهرام، یا هر کاوش روباتیک دیگری بوده است. این کار، کاری پرخطر است.»
و یک خرابی در یک ماهواره ی پیر (مدارگرد اودیسه ی بهرام) هم شاید ارتباط زمین با کنجکاوی را کمی دچار اشکال کند و اعضای گروه مجبور شوند برای آگاهی یافتن از سرنوشت خودروی 2.5 میلیارد دلاریشان، چند دقیقه ی دردناک تر دیگر را هم تحمل کنند.
یک فرود بی سابقه
از آنجایی که کنجکاوی بزرگ تر از آنست که بتواند برای فرودش از کیسه ی هوا کمک بگیرد، ناسا از یک سامانه ی بالابر پیچیده و بی مانند بهره گرفته تا خودرو را به سلامت پایین برده و بر خاک سیاره ی سرخ بنشاند. این رشته رخدادها - با نام های "ورود، پایین رفتن، و نشستن" (EDL)- تقریبن هفت دقیقه زمان خواهند برد. دو تصویر زیر را ببینید.
پیت تیزینگر، مدیر برنامه ی MSL در آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا در پاسادنای کالیفرنیا می گوید: «این هفت دقیقه چالش برانگیزترین بخش در کل این ماموریت است. برای یک فرود پیروزمندانه، صدها کار باید درست انجام شود که بسیاری از آن ها با زمان بندی های ثانیه ای هستند و همگی نیز به گونه ی خودگردان توسط فضاپیما مهار و کنترل می شوند.»
کنجکاوی به هنگام ورود و پیشروی درون جو بهرام می بایست تنها در عرض 7 دقیقه، سرعت خود را از حدود 21,250 کیلومتر بر ساعت به "صفر" بکاهد. بالابر موشکی آن که همچون یک کوله پشتی با سه بند نایلونی به آن پیوسته است، فرود و نشستن خودرو را مهار و کنترل می کند.
دوگ مک کایسشن، مدیر برنامه ی کاوش بهرام در ستاد ناسا می‌گوید: «روند EDL مانند یک بازی دومینوست. با آغاز کار، نخستین تکه ی دومینو می افتد. اگر یکی از آن ها درست سر جایش نباشد، به احتمال بسیار زیاد تکه ی آخر نخواهد افتاد. این بدان معناست که کنجکاوی MSL می تواند سخت تر از آن چه که ما می خواهیم به سطح برخورد کند.»
[درباره ی شیوه ی فرود این فضاپیما، باز هم خواهیم گفت -م]
پرسش هایی درباره ی ارتباطات
چیزی که ممکن است وضعیت را از این هم هیجان انگیزتر کند اینست که مدیران ماموریت کنجکاوی شاید برای آگاهی یافتن از سلامت خودرو و این که از فرود جان به در برده یا نه، وادار به تحمل چند دقیقه شوند.
در اوایل ماه ژوئن، یکی از فضاپیماهای ناسا که در مدار به گرد سیاره ی بهرام می گردد به نام مارس اودیسه یا اودیسه ی بهرام، دچار نقصی در یکی از چرخ های واکنشی‌اش شد؛ دستگاهی که به مهار و هدایت این کاوشگر در فضا کمک می کند. به گفته ی مک کایسشن: «به نظر می رسد اودیسه شاید نتواند جایی که انتظار داریم باشد.»
به گفته ی مقام ها، این نقص برای ورودِ نزدیکِ کنجکاوی به سیاره ی سرخ خطری پدید نمی آورد. ولی مدار اصلی اودیسه ی بهرام جایی بود که می توانست از آن جا، دید کاملی بر فرود کنجکاوی داشته باشد، از همین رو این کاوشگر (اودیسه) قرار بود به عنوان یک پاسگاه مرزی مداری، پیام ها و داده ها را [همزمان] به مدیران ماموریت در روی زمین بفرستد.
اگر اودیسه کارش درست شود، مدیران ماموریت خواهند توانست نشستن کنجکاوی را در ساعت 10:31 PDT شب پنجم اوت یا 5:31 به ساعت جهانی بامداد ششم اوت تایید کنند. ولی بدون اودیسه، مهارگران ماموریت شاید تا ساعت 10:35 شب به وقت PDT یا دیرتر هم نتوانند نتیجه ی عملیات فرود را دریابند.
مهندسان هم اکنون در حال ارزیابی این هستند که آیا می توانند اودیسه را جابجا کرده و جلوی هر گونه درنگ چشمگیری را بگیرند یا نه، ولی تصمیم پایانی هنوز گرفته نشده.
با این حال، از نظر ارتباطات همه چیز از دست نرفته. مدارگرد شناسایی بهرام (MRO) متعلق به ناسا و مارس اکسپرس متعلق به آژانس فضایی اروپا از آن بالا کنجکاوی و فرودش بر روی بهرام را دیدبانی خواهند کرد. گرچه هر دوی این کاوشگرها دید کاملی بر ماجرا ندارند و نیز هر دو تنها می توانند داده ها و اطلاعات را گردآوری و ذخیره کنند و سه یا چهار ساعت بعد به زمین بفرستند.
مک کایسشن می گوید: «داده ها بدین گونه و با چنین زمانبندی برای ما فرستاده می شوند.» به گفته ی مقام های ناسا، در تمام این لحظات، مهارگران فضاپیما روی زمین با آمیزه ای از عصبیت و هیجان چشم به راه فرود کنجکاوی خواهند بود.
تیزینگر می گوید: «به نظر من گروه احساس می کنند که برای پیروزی این عملیات هر چه از دستشان بر می آمده انجام داده اند. می شود گفت پیروزی تضمین شده نیست. در پایان ماموریت همه ی مشکلات هم پایان می پذیرند، ولی به نظر من گروه بسیار مطمئنند. روحیه ها خوب است.»
7 Minutes of Terror: Curiosity Rover's Risky Mars Landing | Video
https://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=h2I8AoB1xgU
برای دیدن فیلم به شیلتر شکن نیاز دارید
منبع: SPACE.com
برگردان: یک ستاره در هفت آسمان
* تنها 20 روز به فرود خودروی ناسا بر سطح سیاره ی بهرام (مریخ) زمان باقی مانده، ولی مدیران این ماموریت شاید مجبور شوند کمی بیشتر از پیش بینی ها برای دریافت خبر پیروزی یا شکست این فرود ماجراجویانه انتظار بکشند.
|
| لحظه ای که کنجکاوی با خاک بهرام تماس پیدا می کند |
جان گرانسفلد، مدیر کاردانی در هیات مدیره ی ماموریت های علمی ناسا در یک نشست خبری که دیروز، 16 ژوییه در ستاد ناسا در واشنگتن دی سی برگزار شد گفت: «فرود کنجکاوی دشوارترین ماموریت روباتیک ناسا در تاریخ کاوش های سیاره ی بهرام، یا هر کاوش روباتیک دیگری بوده است. این کار، کاری پرخطر است.»
و یک خرابی در یک ماهواره ی پیر (مدارگرد اودیسه ی بهرام) هم شاید ارتباط زمین با کنجکاوی را کمی دچار اشکال کند و اعضای گروه مجبور شوند برای آگاهی یافتن از سرنوشت خودروی 2.5 میلیارد دلاریشان، چند دقیقه ی دردناک تر دیگر را هم تحمل کنند.
یک فرود بی سابقه
از آنجایی که کنجکاوی بزرگ تر از آنست که بتواند برای فرودش از کیسه ی هوا کمک بگیرد، ناسا از یک سامانه ی بالابر پیچیده و بی مانند بهره گرفته تا خودرو را به سلامت پایین برده و بر خاک سیاره ی سرخ بنشاند. این رشته رخدادها - با نام های "ورود، پایین رفتن، و نشستن" (EDL)- تقریبن هفت دقیقه زمان خواهند برد. دو تصویر زیر را ببینید.
پیت تیزینگر، مدیر برنامه ی MSL در آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا در پاسادنای کالیفرنیا می گوید: «این هفت دقیقه چالش برانگیزترین بخش در کل این ماموریت است. برای یک فرود پیروزمندانه، صدها کار باید درست انجام شود که بسیاری از آن ها با زمان بندی های ثانیه ای هستند و همگی نیز به گونه ی خودگردان توسط فضاپیما مهار و کنترل می شوند.»
کنجکاوی به هنگام ورود و پیشروی درون جو بهرام می بایست تنها در عرض 7 دقیقه، سرعت خود را از حدود 21,250 کیلومتر بر ساعت به "صفر" بکاهد. بالابر موشکی آن که همچون یک کوله پشتی با سه بند نایلونی به آن پیوسته است، فرود و نشستن خودرو را مهار و کنترل می کند.
[درباره ی شیوه ی فرود این فضاپیما، باز هم خواهیم گفت -م]
پرسش هایی درباره ی ارتباطات
چیزی که ممکن است وضعیت را از این هم هیجان انگیزتر کند اینست که مدیران ماموریت کنجکاوی شاید برای آگاهی یافتن از سلامت خودرو و این که از فرود جان به در برده یا نه، وادار به تحمل چند دقیقه شوند.
در اوایل ماه ژوئن، یکی از فضاپیماهای ناسا که در مدار به گرد سیاره ی بهرام می گردد به نام مارس اودیسه یا اودیسه ی بهرام، دچار نقصی در یکی از چرخ های واکنشی‌اش شد؛ دستگاهی که به مهار و هدایت این کاوشگر در فضا کمک می کند. به گفته ی مک کایسشن: «به نظر می رسد اودیسه شاید نتواند جایی که انتظار داریم باشد.»
به گفته ی مقام ها، این نقص برای ورودِ نزدیکِ کنجکاوی به سیاره ی سرخ خطری پدید نمی آورد. ولی مدار اصلی اودیسه ی بهرام جایی بود که می توانست از آن جا، دید کاملی بر فرود کنجکاوی داشته باشد، از همین رو این کاوشگر (اودیسه) قرار بود به عنوان یک پاسگاه مرزی مداری، پیام ها و داده ها را [همزمان] به مدیران ماموریت در روی زمین بفرستد.
مهندسان هم اکنون در حال ارزیابی این هستند که آیا می توانند اودیسه را جابجا کرده و جلوی هر گونه درنگ چشمگیری را بگیرند یا نه، ولی تصمیم پایانی هنوز گرفته نشده.
با این حال، از نظر ارتباطات همه چیز از دست نرفته. مدارگرد شناسایی بهرام (MRO) متعلق به ناسا و مارس اکسپرس متعلق به آژانس فضایی اروپا از آن بالا کنجکاوی و فرودش بر روی بهرام را دیدبانی خواهند کرد. گرچه هر دوی این کاوشگرها دید کاملی بر ماجرا ندارند و نیز هر دو تنها می توانند داده ها و اطلاعات را گردآوری و ذخیره کنند و سه یا چهار ساعت بعد به زمین بفرستند.
مک کایسشن می گوید: «داده ها بدین گونه و با چنین زمانبندی برای ما فرستاده می شوند.» به گفته ی مقام های ناسا، در تمام این لحظات، مهارگران فضاپیما روی زمین با آمیزه ای از عصبیت و هیجان چشم به راه فرود کنجکاوی خواهند بود.
تیزینگر می گوید: «به نظر من گروه احساس می کنند که برای پیروزی این عملیات هر چه از دستشان بر می آمده انجام داده اند. می شود گفت پیروزی تضمین شده نیست. در پایان ماموریت همه ی مشکلات هم پایان می پذیرند، ولی به نظر من گروه بسیار مطمئنند. روحیه ها خوب است.»
7 Minutes of Terror: Curiosity Rover's Risky Mars Landing | Video
https://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=h2I8AoB1xgU
برای دیدن فیلم به شیلتر شکن نیاز دارید
منبع: SPACE.com
برگردان: یک ستاره در هفت آسمان
