مديريت بستر در سالنهاي پرورش جوجه هاي گوشتي

scorpion_tur

عضو جدید
کاربر ممتاز
● مقدمه:

از اصلي ترين عوامل موثر براي دستيابي به حداکثر توليد اقتصادي، مديريت پارامترهاي محيطي و بخصوص مديريت يستر در سالن پرورش مي باشد. چرا که وجود بستر مناسب خود حکايت از مناسب بودن شرايط محيطي در سالن دارد. بطور کلي بستر به مخلوطي از فضولات دفعي طيور وکاه و کلش که در در ابتداي دوره در سالن پرورش پخش شده، اطلاق مي شود.

هر دو عامل تهويه و وضعيت حرارتي سالن، از جمله فاکتورهاي بحراني هستند که دائما بايد توسط پرورش دهندگان کنترل شوند. به عنوان مثال اگر رطوبت سالن به دقت تحت نظارت قرار نگيرد، بستر موجود در سالن خيس شده و سطح لغرنده و چسبناکي را بوجود خواهد گرفت که اصطلاحا Caked litterناميده مي شود. در چنين وضعيتي، بستر به سادگي از آب اشباع شده و به آب به حالت راکد در سالن مي ايستد. يکي چنين بستر مرطوبي عمدتا در سالن[URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10001148-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D9%85%D8%AF%D9%8A%D8%B1%D9%8A%D8%AA-%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%B4-%D8%AC%D9%88%D8%AC%D9%87-%D9%87%D8%A7%D9%8A-%DA%AF%D9%88%D8%B4%D8%AA%D9%8A.html"]هاي[/URL]ي که از آبخوريهاي فنجاني و قطره اي استفاده مي کنند، دقيقا در نزديکي محل آبخوري به وفور مشاهده مي شود. لذا تعبيه شيارهاي خروج آب در چنين محلهايي از مسائل مهم مديريتي محسوب ميشود. بهر حال اگر رطوبت بستر ، بيش از حد مجاز باشد شيوع بيماريهاي باکتريايي و ايجاد يک محيط غير بهداشتي پيامدي اجتناب ناپذير خواهد بود و چه بسا که بوي نامطبوع آمونياک در سالن منتشر شده و يا عواقبي مانند تجمع حشرات موذي و وارد شدن جراحتي در نواحي کف پاها و تاولهاي در سينه را به دنبال داشته باشد. نبايد فراموش کرد که تحت چنين وضعيتي، لاشه حاصل از اين جوجه هايي، بازارپسندي و تقاضاي کمي دارد. يک توصيه کاربردي در اين زمينه اينست که ميانگين رطوبت بستر، همواره بايد در دامنه ۲۵ الي ۳۵ درصد نگهداشته شود. بستر مناسب و عاري از بيماري را مي توان مجددا در دوره پرورش آتي نيز مورد استفاده قرارداد. بطور کلي فاکتورهاي متعددي در بوجود آوردن يک بستر خيس دخيل مي باشند و با رعايت بعضي اصول و توصيه هاي کاربردي مي توان راهکارهاي مديريتي مناسبي در بستر سالن، پياده کرد.

هدف اين مقاله بررسي جنبه هاي مختلف موجود در اين زمينه و ارائه راهکارهاي مناسب پيشگيري کننده از بروز آنها مي باشد.

● مدفوع خيس:
 

scorpion_tur

عضو جدید
کاربر ممتاز
● مدفوع خيس:

اسهال از جمله مواردي است که تحت تاثير عدم توازن موادمغذي جيره و يا ابتلا گله به عوامل عفوني ديده مي شود . به عنوان مثال افزايش بيش از حد مجاز مواد معدني مانند پتاسيم و سديم و منيزيم و سولفور يا کلرور همواره باعث افزايش ميزان مصرف آب در سالن و نتيجتاً باعث افزايش دفع فضولات به صورت آبکي مي گردد. بهر حال در صورتي که پرورش دهنده با خيسي بستر مواجه شود، در اولين فرصت بايد محتواي سديم و پتاسيم(نمک) جيره را اندازه گيري نماييد. نبايد فراموش کرد که ممکن است با وجود اينکه در بالانس جيره، درصد نمک در حد مجاز باشد، ولي مخلوط کردن جيره به درستي صورت نگيرد. مضاعفاُ اينکه آب مورد مصرف طيور نيز همواره از لحاظ غلظت يونها مهمي همانند ميزان سديم و منيزيم مورد آزمون قرار گيرد.

جيره هاي غذائي که حاوي چربي نامطلوب يا چربي فاسد باشد، هميشه منجر به دفع مدفوع به صورت آبکي مي شود. همچنين استفاده از ترکيبات غذايي مانند گندم و جو و چاودار و کاساوا معمولا موارد مشابهي از خيسي بستر را متعاقب خواهد شد. بهر حال يکي از راهکارهاي موجود براي کنترل خيسي بستر، استفاده و افزودن آنزيمهاي تجاري در جيره هايي است که برپايه گندم يا جو و چاودار فرموله مي شوند

 

scorpion_tur

عضو جدید
کاربر ممتاز
● مواد غذايي کپک زده:

در صورتي که از اقلام غذايي کپک زده در تغذيه جوجههايگوشتي استفاده شود، حضور مايکوتوسينها در چنين جيره اي، مطمئناً منجر به خيسي بستر خواهد گرديد.

مايکو توکسينها از جمله عواملي هستند که باعث اختلال در عمل سيستم گوارشي مي گردند و قادرند که صدمات جبران ناپذيري را به سيستم کليوي جوجههاي مبتلا وارد نمايند. مايکوتوکسينهاي ochratoxin,oosporin,citrinin ازمعروفترين مايکو توکسينهايي هستند که در بروز عفونتهاي کليوي و اختلال در سيستم کليوي دخيل مي باشند. بروز چنين اختلالاتي باعث افزايش بيش از حد مصرف آب شده و نتيجتاً عواقب بعدي مانند خيسي بستر را به دنبال خواهد داشت.

لذا براي پيشگيري از بروز چنين مواردي، استفاده از اقلام خوراکي تازه در فرمولاسيون جيره هاي طيور و همچنين مديريت نگهداري آنها در سالن توصيه مي گردد. تجهيزات و لوازمي که با نگهداري و توزين و آسياب مواد خوراکي در ارتباط هستند، بايد به طور مستمر مورد بازبيني و ضدعفوني قرار گيرد. مواد غذائي کپک زده که گاها در تجهيزات اينچنيني مدتها باقي مي ماند به آساني قادر به آلوده کردن مواد غذايي است که در تماس با اين تجهيزات هستند بنابراين هر نوع ماده خوراکي کپک زده بايد از تماس با چنين لوازم و تجهيزاتي خارج گردد.
 

scorpion_tur

عضو جدید
کاربر ممتاز
● بيماريها:

شيوع بعضي از بيماريها، حاوي علائمي همانند خيسي بستر و مدفوع آبکي مي گردد.

بطور کلي پاتوژنهاي ايجاد کننده چنين بيماريهايي با دو مکانيسم فعاليت مي کنند:

▪ اين پاتوژنها ممکن است به طور مستقيم باعث اختلال در عملکرد سيستم گوارشي شوند که اين حالت علائمي همانند بروز اسهال در گله را به همراه خواهد داشت.

▪ دسته ديگري از پاتوژنها به طور غير مستقيم باعث کاهش مصرف خوراک و افزايش مصرف آب شوند و نتيجتاً مدفوع آبکي مي شود.

پاتوژنهائي مانند کوکسيدي ها از طريق مکانيسم اول مستقيما باعث آسيب سيستم گوارشي مي گردند .براي کنترل بيماري کوکسيديوز معمولا از راهکار افزودن ترکيبات ضد کوکسيديوز در جيره استفاده مي شونند.

در صورت عدم موفقيت کنترل آلودگيهاي ناشي از کوکسيديوز در کالبد شکافي آثاري همچون نکروز روده ها ديده مي شود و در سالن نيز خيسي بستر غير قابل اجتناب مي باشد از جمله عوامل عفوني باکتريايي ديگر اشريشياکلي spirochaeter وcamphulobacter jejuni هستند که از عوامل ايجاد کننده مدفوع آبکي هستند. بعلاوه چندين رده از ويروسها مانند رتروويروسها و آدنوويروسها با مکانيزمهاي پيچيدهاي باعث ايجاد اسهال مي شوند. ويروسها عمدتاً مرتبط با عدم جذب مواد مغذي دارند.

 

scorpion_tur

عضو جدید
کاربر ممتاز
● کنترل شرايط مديريتي و کارکرد تجهيزات سالن:

خيسي بستر تا حدودي با وضعيت محيطي سالن پرورش (دما و رطوبت) در ارتباط مي باشد و اين دو فاکتور نقش عمده اي در مصرف آب و کيفيت بستر سالن دارد به عنوان مثال اگر دماي سالن در حد بالائي باشد بي ترديد باعث افزايش مصرف آب و نتيجتاًُ خيسي بستر مي گردد. نبود يک سيستم مناسب آبخوري که آب مناسبي را براي جوجه ها فراهم آورد همواره در ايجاد اين معضل دخالت دارد.

فشار داخل لوله هاي آبخوري بايد توسط صفحات نمايشگر به طور مرتب کنترل شود. سقفهاي سالن پرورش بايد عايقبندي شوند و سيستم تهويه بايد قادر باشد تا مقدار کافي از هوا در داخل سالن جريان يابد.

● جنس مواد تشکيل دهنده بستر:

چندين نکته فابل توجه در رابطه با جنس مواد متشکله بستر طيور وجود دارد که از لحاظ مديريتي نبايد فراموش شود

از جمله اينکه همه مواد متشکله بستر که در تماس مستقيم با جوجه ها در سالن مي باشد بايد غير سمي و ترجيجاً جاذب رطوبت باشد و باعث آزاد شدن رطوبت از بستر به اتمسفر گردد. چنين موادي بايد به سهولت قابل تهيه و خريداري شوند و قيمت آنها نيز نبايد بيش از حد گران باشند.

خاک اره درجه يک از جمله موادي است که در بسترهايسالن[URL="http://www.niazemarkazi.com/article/pdf/10001148-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D9%85%D8%AF%D9%8A%D8%B1%D9%8A%D8%AA-%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%B4-%D8%AC%D9%88%D8%AC%D9%87-%D9%87%D8%A7%D9%8A-%DA%AF%D9%88%D8%B4%D8%AA%D9%8A.html"]هاي[/URL]پرورش به وفور مشاهده مي شود. بايد دقت کرد که از ساير مواد همچون پوسته برنج و از ضايعات شهرداري مانند تکه پارچه و تکه هاي مقوا نمي توان به عنوان مواد مناسب براي بستر اوليه استفاده کرد.

بهر حال جنس ماده مورد استفاده در بستر اوليه سالن مي تواند يکي از جنبه هايمديريتي در جهت پيشگيري خيسي آتي بستر باسد

● نتيجه گيري:نگهداري دما و رطوبت سالن پرورش در سطوح ثابت توصيه شده در هر روز هز اهميت خاصي در سالن پرورش برخوردار است. از جنبه هاي مديريتي موجود در رابطه از پيشگيري خيسي بستر مي تواند به مديريت فرمولاسيون جيره غذايي، کنترل وضعيت بهداشتي گله و اعمال تهويه مناسب در سالن و نهايتا کاربرد ترکيبات مناسب در ايجاد بستر اوليه اشاره نمود
 
بالا