[h=2]كشته شدن ابراهيم بن مالك اشتر و مصعب بن زبير در نبرد با سپاهيان شام - سال 72 هجري قمري[/h]
ابراهيم بن مالك اشتر نخعي، از دلاورمردان و نامداران بزرگ شيعه در سرزمين عراق بود. وي در سنين نوجواني در كنار پدرش مالك اشتر نخعي در جنگ صفين، با دشمنان اميرمؤمنان علي بن ابي طالب(ع) نبرد مي كرد. ابراهيم، در قيام مختار بن ابي عبيده ثقفي، موقعيت مهمي بر عهده داشت و نام آورترين مرد اين قيام، پس از مختار بود و از سوي مختار در شمال عراق، با سپاهيان شام به جنگ بزرگي پرداخت و پيروزي هاي فراواني به دست آورد و عبيدالله بن زياد را در آن نبرد به هلاكت رسانيد و انتقام خون شهداي كربلا را از سپاهيان شام گرفت.(1) وي پس از قتل مختار بن ابي عبيده ثقفي به دست سپاهيان عبدالله بن زبير، از دو جناح متخاصم باقيمانده، يعني سپاه شام به فرماندهي عبدالملك بن مروان و سپاه حجاز و عراق به فرماندهي عبدالله بن زبير،دعوت به همكاري شد. ولي او ترجيح داد كه به سپاه عبدالله بن زبير به پيوندد، تا هدف هاي خويش را در ريشه كن كردن شجره خبيثه بني اميه، جامه عمل بپوشاند.(2) پس از پيوستن ابراهيم بن مالك اشتر به مصعب، برادر عبدالله بن زبير در عراق، شاميان به وحشت افتاده و براي جنگ با آنان به سوي عراق هجوم آوردند. سرانجام دو سپاه در غرب عراق و در ناحيه مِسكن، در كنار نهر دُجيل، در نزديكي سامرا، به هم رسيده و به نبرد خونين پرداختند. در اين جنگ خونين، سپاهيان شام به فرماندهي عبدالملك بن مروان پيروز شده و سپاهيان عراق را به هزيمت و شكست بزرگ واداشتند و در نتيجه تعدادي از سپاهيان عراقي، از جمله ابراهيم بن مالك اشتر نخعي، مصعب بن زبير (فرمانده سپاه و عامل عبدالله بن زبير در عراق)، عيسي فرزند مصعب بن زبير و مسلم بن عمرو باهلي كشته شدند و عبدالملك بن مروان، خون ريزي بزرگي به راه انداخت و پس از آن، كوفه و ساير شهرهاي عراق را به تصرف خويش درآورد. قتل ابراهيم بن مالك اشتر، مصعب بن زبير و ساير فرماندهان عراقي، در پانزدهم و به روايتي در سيزدهم جمادي الاولي، سال 72 و به روايتي سال 71 هجري قمري واقع گرديد.(3) 1- ماهيت قيام مختار (سيد ابوفاضل رضوي اردكاني)، ص 313 2- همان، ص 655 3- البداية و النهاية (ابن كثير)، ج8، ص 347 و ص 353؛ وقايع الايام (شيخ عباس قمي)، ص 246
