[ فستیوال های ورزشی ] 5 ورزشكار تاريخ‌ساز المپيك‌ها

*** s.mahdi ***

مدیر بازنشسته
کاربر ممتاز

از تارزان تا كوسه
جام جم آنلاين: آنها كه در المپيك‌هاي مدرن يعني از 1896 تاكنون كارهاي بزرگي را در اين رقابت‌ها انجام داده‌اند، اگر -مايكل فلپس را ناديده بگيريم و لاريسا لاتي‌نينا و الكساندر ديتيلتن را فراموش كنيم- به ترتيب توالي زماني المپيك‌هايي كه برگزار شده است ، در ادامه معرفي مي​شوند.

جاني ويسمولر​
اين شناگر برجسته در دوم ژوئن 1904 در تميس كانتري در نقطه‌اي در اتريش و مجارستان كه اينك روماني ناميده مي‌شود به دنيا آمد و تبعه آمريكا شد و بيستم ژانويه 1984 در آكاپولكوي مكزيك درگذشت.
وي در المپيك‌ 1924 پاريس سه مدال طلا در شناهاي 100 و 400 متر آزاد (كرال)‌ و 200×4 متر امدادي و در المپيك‌ 1928 آمستردام دو طلا در 100 متر آزاد و 200×4 متر امدادي برد.
تبحر اين شناگر در رشته‌هاي آبي به حدي بود كه در المپيك‌ 1924 يك برنز هم در معيت تيم ملي واترپلوي آمريكا در اين رشته ورزشي به دست آورد.
با اين حال شهرت هنري ويسمولر بسرعت بر دستاوردهاي بسيار بزرگ ورزشي وي چربيد، زيرا از 1929 وارد كارهاي هنري و بازيگر سينما شد و قرارداد هفت‌ ساله‌اي با كمپاني معروف فيلمسازي متروگولدوين مه‌ير (MGM)‌ بست و از 1932 تا 1940 در شش فيلم سينمايي درباره قهرمان افسانه‌اي جنگل‌ها يعني تارزان، رل اصلي را بازي كرد و روبه‌روي مورين اوساليوان ـ كه ايفاگر نقش جين بود ـ قرار گرفت.
وي از 1942به RKO كمپاني رقيب MGM پيوست و شش تارزان ديگر هم براي آنها بازي كرد و بالاتر از امثال لكس باركر و كريستوفر لمبرت كه جانشين وي شدند، قرار گرفت و 28 سال بعد از مرگش هنوز معروف‌ترين و بهترين تارزان سينماست.
هرچند خود او در فيلم‌هايي ديگر و ساير نقش‌ها هم ظاهر شد، اما هيچ كس بخوبي تارزاني كه او بازي مي‌كرد، در جنگل‌ها نعره نكشيد.
جسي اوونس​
اين دووميداني‌كار خارق‌العاده كه دوازدهم سپتامبر 1913 در اوك‌ويل در ايالت آلاباماي آمريكا چشم به جهان گشود و در سي و يكم مارس 1980 در توسان واقع در ايالت آريزوناي همين كشور، دار فاني را وداع گفت، قد و وزنش از 1.79 متر و 79 كيلو فراتر نمي‌رفت، اما در يك رويارويي غيرمستقيم، اما نه‌چندان نامحسوس با ادولف هيتلر پيشواي ديوانه آلمان نازي و در حالي كه خالق اس.اس‌هاي آلمان مدعي برتري موهوم نژاد ژرمن‌ها بر تمامي جهانيان و بويژه سياهپوستان بود، در المپيك برلين مقابل چشم‌هاي گرد شده هيتلر و وابستگان وي، رشته دووميداني اين بازي‌ها را سال 1936 قبضه كرد و در چهار ماده چهار طلا برد تا هيتلر با خشم و شرمساري ورزشگاه را ترك گويد.
مقام‌هاي نخست اوونس در 100 و 200 متر سرعت، 100×4 متر امدادي و پرش طول مردان نشان داد سياهان از چه توان بالقوه خيره‌كننده‌اي برخوردارند و اگر به عرصه‌هاي اجتماعي ـ سياسي كشيده شوند، بيشتر اوج خواهند گرفت.
جسي آخرين فرزند يك خانواده 10 فرزندي در ايالت سرشار از سياهپوست آلاباماي آمريكا بود و از همان جا و بخصوص در زمان تحصيل در دانشگاه اوهايو فرا گرفت كه بايد در برابر توهين‌هاي نژادي مقاوم باشد و با فتوحات ورزشي، پاسخ توهين‌كنندگان را بدهد و قاطع‌ترين پاسخ او در همان برلين 1936 بود.
كارل لوئيس​
دونده سياهپوست آمريكايي 48 سال بعد از كار تاريخي هم‌نژاد و هموطنش جسي اوونس در المپيك برلين كار او را عينا در المپيك لس‌آنجلس تكرار كرد و مثل وي در هر چهار ماده 100 و 200 متر 100×4 متر امدادي و پرش طول قهرمان شد و به عنوان ستاره المپيكي كه توسط اتحاد شوروي و اكثر قريب به اتفاق اقمارش بايكوت شد، انتخاب گشت، اما اين تنها كار مهم لوئيس كه متولد اول جولاي 1961 است و 1.91 متر قد و 82 كيلو وزن دارد، نبود؛ زيرا وي در المپيك‌هاي 84 تا 96 يعني در چهار دوره متوالي اين بازي‌ها مجموعا به 9 طلا و يك نقره در موادي كه نامشان آمد دست يافت.
مارك اسپيتز​
اين شناگر آمريكايي كه لقب مارك كوسه‌ را يدك مي‌كشيد و متولد دهم فوريه 1950 در شهر مودستو در ايالت كاليفرنيا و صاحب 1.85 متر قد و 83 كيلو وزن بود، در المپيك مونيخ هفت مدال طلا در هفت ماده شنا برد و به تاريخ پيوست و كاري كرد كه فقط هموطنش مايكل فلپس در المپيك 2008 با كسب هشت طلا در همين رشته از آن فراتر رفت.
اسپيتز دو طلا هم در المپيك 1968 مكزيك به دست آورد و در بازي‌هاي پان آمريكن نيز پنج بار بر سكوي قهرماني ايستاد و 33 بار ركوردهاي جهاني را شكست و در سال‌هاي 1969، 71 و 72 در سه نوبت مرد سال شنا شد.
او در شناهاي كرال، كرال پشت و پروانه عالي بود و با اين كه برخلاف فلپس در مواد چهار شناي مختلط‌ بخت‌آزمايي نكرد، اما جايگاهش در شنا تقريبا دست‌نيافتني است.
ناديا كومانه‌چي​
اين رومانيايي بسيار هنرمند كه دوازدهم نوامبر 1961 در شهر اونستي كشورش به دنيا آمد، دست به چنان كار تاريخي‌اي در المپيك 1976 مونترال زد كه هنوز هم درباره اهميت آن صحبت و اظهارنظر مي‌شود.
وي در حالي كه هنوز 14 سالگي‌اش را تمام نكرده بود، در پيكارهاي ژيمناستيك اين المپيك به اولين ورزشكاري تبديل شد كه صاحب نمره 10 از حداكثر نمره 10 در اين ورزش شده و اين كار را نه يك بار، بلكه هفت بار طي 12 حركتش در مونترال انجام داد و معنا و مفهومي تازه به اين ورزش بخشيد.
سه مدال طلا و يك نقره و يك برنز او در اين رقابت‌ها، پاداش كار بزرگ و تاريخي‌اش بود و لقب ستاره بازي‌ها هم كه برازنده كومانه‌ چي بود، به همين سبب به وي اهدا شد.
كومانه‌چي در مسابقات جهاني 1978 در استراسبورگ و 1979 در فورت وورت تگزاس مجموعا بيشتر از دو طلا نگرفت، اما در المپيك 1980 در مسكو، هر چند طلاي مجموع انفراديش را تكرار نكرد، اما دو طلا و دو نقره هم در اين المپيك به دست آورد و شايد اگر قدري لطف داوران به وي بيشتر بود او مي‌توانست بالاتر از نماينده نخست كشور ميزبان (اتحاد جماهير شوروي)‌ بر سكوي نخست مجموع انفرادي هم بايستد
جوان‌ترين قهرمان ژيمناستيك تاريخ المپيك‌ها از 1975 تا 1979 در سه دوره مسابقات قهرماني اروپا هم مجموعا 9 مدال طلا، دو نقره و يك برنز تصاحب كرد.
از 1999 با فرار از روماني در آمريكا ساكن و مهاجر شد و در اين مدت با فعاليت‌هاي جنبي و تبليغاتي پيرامون اين ورزش و برخي نمايش‌هاي هنري به امرار معاش پرداخت.
 
بالا