سردرد از تشخیص تا درمان

[Girlicious]

هترین روش مقابله با سردرد، در درجه اول پیشگیرى از وخیم شدن آن است. اگر جزء افرادى هستید كه اغلب گرفتار سردرد هستند، بهتر است لیستى از تمام غذاهایى كه ظرف چند روز یا چند هفته پیاپى خورده اید، تهیه كنید. سپس این لیست را به دقت بررسى كنید تا شاید رابطه اى میان مصرف غذایى خاص با بروز سردرد در خود بیابید.

خوردن پنیر، پرتقال، شكلات و قهوه با معده خالى مى تواند موجب بروز سردرد شود. همچنین كم آبى ، عدم فعالیت ورزشى و رژیم هاى سخت در سردرد موثرند.

اما خبر خوش این است كه اگر سردردها با عارضه دیگرى همراه نباشند، به ندرت نشانه مشكلى جدى هستند. در حقیقت از هر چهار مورد سردرد، سه مورد در اثر گرفتگى ماهیچه هاى پشت، گردن و فك به وجود آمده اند.

درمان هاى تكمیلى اغلب دیدگاهى كلى نگر دارند: آنها جسم و ذهن را با هم مورد درمان قرار مى دهند و تنها به نشانه هاى بیرونى اكتفا نمى كنند. این نوع درمان ها را مى توان به موازات درمان هاى دارویى معمول اعمال كرد.

اگر از آن دسته افرادى هستید كه معمولاً از سردردهاى مكرر رنج مى برند، ناامید نشوید. روش هاى طبیعى متعدد و متنوعى براى تسكین سردرد و یا حتى بهتر از آن، پیشگیرى از بروز سردرد وجود دارند كه در اینجا به بعضى از آنها اشاره مى كنیم:
عطر
آروماتراپى (Aromatherapy)

كلمه "آروماتراپى" به معناى "درمان با بهره گیرى از بوى خوش" است. در این روش درمانى از روغن هاى معطر كه منشاء گیاهى و طبیعى دارند و از گیاهان و درخت هاى گوناگون تهیه مى شوند استفاده مى شود. این روغن ها روى پوست ماساژ داده مى شوند و یا از طریق استنشاق استفاده مى شوند و به این طریق سیستم عصبى مربوط به تسكین درد را تحریك مى كنند.

روغن اسطوخودوس به طور اخص بر روى سردردها تأثیر گذار است. وان را با آب گرم پر كنید و چند قطره از روغن اسطوخودوس را در آن بریزید و دقایقى در آن بخوابید. این امر از بروز سردرد یا شدیدتر شدن آن جلوگیرى مى كند. اما اگر دچار سردرد هستید از این روغن براى كمپرس سرد استفاده كنید. پارچه اى را در ظرفى آب سرد كه سه تا چهار قطره روغن اسطوخودوس در آن ریخته اید خیس كنید و سپس خوب بفشارید تا آب اضافى آن گرفته شود. با این پارچه شقیقه ها، پیشانى و گردن را پنج دقیقه كمپرس كنید. همچنین مى توانید دو قطره روغن اسطوخودوس را در یك نعلبكى كوچك حاوی روغن بادام شیرین یا آفتاب گردان بریزید و با این روغن شقیقه ها را ماساژ دهید.

اگر دچار اضطراب و استرس نیز هستید، روغن نعنا را نیز امتحان كنید.

اگر قصد دارید خودتان در خانه این كار را انجام دهید این روغن ها را پیش از مصرف مستقیم بر روى پوست، با روغن بادام شیرین رقیق كنید.
درمان گیاهى

بسیارى از داروها حاوى عصاره گیاهان هستند؛ مانند آسپرین كه از پوست بید استخراج مى شود. اما در درمان هاى گیاهى، عصاره ها به شكل طبیعى خود و بدون افزودنى هاى دیگر استفاده مى شوند، از این رو به ندرت عوارض جانبى دربر خواهند داشت.

اگر دچار سردردهاى میگرنى هستید، خوردن برگ بابونه گاوى به صورت روزانه را امتحان كنید. این گیاه حاوى ماده اى است به نام پارتنولید (Parthenolide) كه مى تواند حملات میگرن را دفع كند.

براى دردهاى ناشى از گرفتگى عضلات چاى نعنا یا رزمارى بنوشید. یك قاشق چای خورى رزمارى یا نعناى تازه و یا خشك را در یك فنجان آب جوش بریزید و 10 دقیقه صبر كنید. سپس چاى را صاف كرده و سه بار در روز كمى از آن را بنوشید.
هومیوپاتى (Homeopathy)

هومیوپاتى با تعادل بخشیدن به سیستم انرژى در بدن، ناراحتى هاى فیزیكى گوناگون را درمان مى كند. درمان در این روش عبارت است از: بهره گیرى از موادى بسیار رقیق شده كه در مقدار زیاد خود، عارضه مورد درمان را تولید مى كنند.

بعضى از مفیدترین مواد مورد استفاده براى رفع سردرد عبارتند از: بلادن (براى سردردهاى ضربانى)، ریشه یاس زرد (براى سردردهاى ناشى از گرفتگى عضلات پیشانى و گردن) و قهوه (براى سردردهایى كه با احساس فشار در پیشانى و بى قرارى همراه هستند).
رفلکس پا
درمان بازتابى (Reflexology)

درمان بازتابى نوعى روش درمانى همراه با ماساژ است كه در آن به نقاط خاصى در دست ها یا پاها فشار وارد مى شود. اگر چه در این روش تمام دست یا پا ماساژ داده مى شود، اما متخصص این شیوه درمانى، توجه بیشتر خود را به نقاطى كه با عضو دردناك مرتبط است معطوف مى كند. این فشارها موجب تحریك گردش خون و جریان لنف در بدن شده و پس از دریافت ماساژ احساس تجدید قوا را در فرد ایجاد مى كند.
یوگا

تمرینات یوگا براى آرامش روح، همراه با آسایش بدن طراحى شده اند و حالت و وضعیت بدن را نیز اصلاح مى كنند. به ویژه تكنیك الكساندر در یوگا براى اصلاح نحوه قرارگیرى بدن كه خود مى تواند منشاء سردرد باشد، بسیار مفید است.
هیپنوتیزم

تأثیر هیپنوتیزم در رفع سردردهاى ناشى از گرفتگى عضلات به اثبات رسیده است، اما میزان اثرگذارى آن به تاثیر گرفتن فرد از هیپنوتیزم بستگى دارد.
روزنامه شرق - سپیده سلیمى

 

[Girlicious]

یدانید وقتی سردرد می گیرید، استراحت در یک اتاق ساکت و تاریک بهترین درمان است؟ اما راه دیگری نیز وجود دراد، می توانید از مسائل سردردآور دوری کنید.

1- کافئین: باعث منقبض شدن رگ های خونی می شود. سعی کنید مصرف خود را پایین بیاورید.

2- خستگی چشم: بعد از مدت زیادی تمرکز روی کار در محیطی با نور نامناسب، مکرراً به خود استراحت دهید. از عینکتان استفاده کنید یا اگر هم عینکی نیستید حتماً برای معاینه چشمتان به پزشک مراجعه کنید. سعی کنید در نور مناسب کارهایتان را انجام دهید.

3- فشار روی گردن به خاطر ساعت های متوالی پشت میز نشستن: گه گاه برای کشیدن ماهیچه های منقبض شده تان، در کارتان وقفه دهید.

4- کسالت الکلی: مصرف مشروبات الکلی باعث کاهش آب بدن و کاهش قند خون می شود و رگ های خونی را گشاد می کند. برای جلوگیری از کاهش آب بدن، استفاده از مشروبات الکلی را متوقف كنيد.

5- نگهدارنده های غذایی: مثل نیترات باعث گشاد شدن رگ های خونی می شود. البته هیچگونه رابطه ای بین این مواد و سردرد وجود ندارد، اما افراد زیادی قادر به هضم کامل این مواد نیستند.

6- آلرژی ها یا حساسیت های غذایی: این مسئله می تواند به سردردهای جزئی منجر شود. از خوردن یا نوشیدن غذاها یا نوشیدنی هایی که به آنها حساسیت دارید جداً خودداری کنید، به خصوص قبل از فعالیت های بدنی.

7- گرسنگی: زمانی که سطح قند خون بدن پایین می آید، رگ های خونی گشاد میشوند. سعی کنید همه ی وعده های غذایی را به اندازه مصرف کنید و هیچ وعده ی غذایی را جا نیندازید.

8- غذاهای سرد: باعث تحریک پایانه های عصبی در دهان می شود. ممکن است این سردرد با شدت بسیار زیادی باشد، اما بیش از چند لحظه طول نمی کشد. نوشیدنی ها و غذاهای سرد را کم کم استفاده کنید.

9- فشار رابطه ی جنسی: می تواند باعث اتقباض ماهیچه ها در سر یا گردن شود. با پزشک خود در این مورد مشورت کنید.

10- مشکلات سینوسی: سینوس های ورم کرده و عفونی به پایانه های عصبی فشار وارد می کنند. داروهای بادبر می توانند در این زمینه کمک کننده باشند.

11- تغییر عادات خواب: با تغییر در برنامه ی خواب، انتقال دهنده های عصبی از حالت توازن خود خارج می شوند. سردرد، صبح که از خواب بلند می شوید بر شما عارض می شود.

12- فعالیت شدید: گاهی اوقات به سردردهای شدیدی منجر می شود. پس بنا بر قدرت جسمی خود ورزش کنید. با بد گرم کردن خود، کم شدن آب بدن، رژیم غذایی نامناسب و تمرینات بیش از حد ورزشی نیز می تواند منجر به سردرد شود.

اگر از سردردهای مزمن رنج می برید، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
__________________

​

 

[Girlicious]

زمانی که دچار سردرد هستید چه اقدامی می‌کنید؟ قبل از اینکه برای تسکین درد یک قرص بخورید، علت آن را کشف کنید. عوامل سردرد زیاد می‌باشند، اما علت اصلی به شیوه زندگی بر می‌گردد. مطالب زیر را بخوانید تا سردرد خود را از بین ببرید.

عوامل مشترک سردردها
یک چیزی در زندگی محیط نامطلوبی به وجود می‌آورد که سبب سردرد می‌شود. برای نمونه، خیلی از مردم با سردردهای ناشی از سرما خوردگی، دیر خوابیدن و مصرف نوشابه‌های الکلی آشنا هستند. دیگر عوامل آن مشکلات سینوسی، تنش ماهیچه، درد چشم، استرس، یک ویروس، آلرژی‌ها، عادات بد غذایی، آسیب ماهیچه‌ای در گردن و کمر، و فشار به فک‌ها می‌باشند. بعضی از خانم‌ها شاید سردرد ناشی از ناتوازنی هورمونی را تجربه کرده باشند.
فاکتور غذا

آنچه که به طور مرتب می‌خوریم روی جریان مفید انرژی و خون به سوی مغز اثر می‌گذارد و از سردرد جلوگیری می‌کند. در وعده‌های غذایی کم بخورید اما از همه گروه غذایی استفاده کنید و از مواد افزودنی، ادویه‌ها و ترکیبات مصنوعی مصرف نکنید.

برای رفع سردرد، بیشتر مواد و خوراکی‌های زیر را بخورید همه لوبیاها، غذاهای سرشار از فیبر، سبزیجات سبز برگ، جعفری، گل داوودی، نعناع، چای سبز، پیاز، زنجبیل، جونیمکوب، هویج، بادام، آلو بخارا و گندم سیاه.



از موارد زیر اجتناب کنید نوشیدنی‌های الکلی، شکلات، MSG (مونوسدیم گلوتامات)، نیترات‌ها، سولفیت‌ها، شکر، نمک، کافئین، چربی و غذاهای سرخ شده.

درست است که کافئین روی رگ‌های خونی اثر می‌گذارد و سردرد میگرنی را برطرف می‌کند اما مصرف بیش از حد آن فرد را معتاد به آن می‌کند به این معنی که اگر مصرف نکند دچار سردرد شدیدی می‌شود. هرگز غذا را دیر وقت یا در حال استرس و راه رفتن نخورید. از خوردن غذاهای پر چاشنی و پر نشاسته پرهیز کنید.

درمان‌هایی برای رفع سردرد
در زیر بعضی از این درمان‌ها و پیشنهادات برای رهایی و مقابله با سردرد وجود دارد.
* نوشیدنی آب هویج. هر 4 ساعت 1 بار یک لیوان آب هویج تازه بنوشید تا سردرد شما برطرف شود. * موقع سردرد کمپرس زیر را تهیه کنید. 5 قطره روغن گلنار را در یک فنجان آب گرم بریزید. حوله را درون آب برده و آب اضافی را بچکانید. سپس روی پیشانی قرار دهید.
* این چای گیاهی را بنوشید. 2 قاشق غذا خوری گل داوودی، دانه‌های پرک هندی و نعناع را در 4 فنجان آب بریزید و 15 دقیقه بجوشانید. از این چای روزی 3 مرتبه بنوشید. این داروهای گیاهی سینوس‌ها را صاف می‌کنند و فشار به سر را کاهش می‌دهند. سوسنبر، بابونه، گالتری و گل ساعتی از دیگر داروهای گیاهی مفید برای سردرد هستند.
* به طور مرتب گردن و ماهیچه‌های پشت را بکشید و موقع کار به طرز نشستن و قرار دادن سر خود دقت کنید.
* با پیاده روی آرام از سردرد جلوگیری کنید. پیاده روی در هوای تازه جریان خون و اکسیژن به سوی مغز را تحریک می‌کند. پس زمانی که احساس سردرد می‌کنید 10 دقیقه قدم بزنید و به طور عمیق نفس بکشید.
* سردردها عموما با تکنیک بدون استرس و راحت‌سازی بدن همچون مدیتیشن و تای چی (ورزشی چینی شبیه یوگا)، برطرف می‌شوند. این ورزش‌ها را روزانه انجام دهید. اما توجه داشته باشید که موقع سردرد ورزش نکنید، چون که وضع را بدتر می‌کنید.
* و اگر سردردهای شدید با موارد بالا و داروهای گیاهی برطرف نشد یا در بین شب از سردرد بیدار می‌شوید حتما با پزشک خود در میان بگذارید.


امیدواریم این مقاله در جلوگیری از سردرد‌های احتمالی به شما کمک کند.

تهیه و ترجمه: گروه سلامت سیمرغ

 

[Girlicious]

عوامل بروز سردرد معمولا به ? گروه تقسيم مى‌شود.سردردهاى عروقى كه در اثر حالت‌هاى مؤثر از رگ‌هاى خوبى بروز مى‌كند. ميگرن يكى از اشكال شايع سردردهاى عروقى است. سردردهاى تنشى كه معمولا در نتيجه تنش‌هاى ماهيچه‌اى بروز مى‌كند. سردردهاى التهابى كه در اثر عفونت‌ها يا ضايعاتى مانند تومورها به وجود مى‌آيند، سردردهايى كه مربوط به غير طبيعى بودن اعصاب جمجمه يا درد عصب جمجمه هستند. اعصاب جمجمه در ناحيه صورت، سر و گردن قرار گرفته‌اند. در خود مغز هيچ پايانه عصبى وجود ندارد. بنابراين، سردرد يك احساس دردناك در ماهيچه‌ها، پوست يا يكى از اعضاى سر يا نزديك مغز است. درد ممكن است در ناحيه كوچكى از سر و يا تمام سر بروز كند. برخى سردردها در پى برخى پيش درآمد و محرك‌ها كه معمولا عوامل نامطلوبى هستند بروز مى‌كنند. اين پيش درآمدها شامل صداها، بوها و يا تصاوير غير معمول هستند.اكثر سردردها خود محدودكن هستند و اغلب خطر جدى فرد را تهديد نمى‌كند وليكن برخى سردردها جدى بوده و نياز به بررسى بيشتر دارند.
علايم و نشانه‌هاى سردرد اغلب عبارتند از: درد در ناحيه سر، نقص و اختلال در ديد مانند تار شدن ديد، تهوع و سرگيجه، اختلال در شنوايي، تحريك‌پذيري، سرگيجه، كسالت و احساس عمومي، عدم راحتي.سردردها دلايل متعددى دارند سردردهاى عروقى شامل: سردردهاى ميگرنى از هر نوع، ميگرنهاى ساده كه معمولا با يك محرك نامطلوب به وجود مى‌آيند.ميگرنهاى چشمى كه اغلب سردردهاى شديد در اطراف چشم هستند.سردردهاى خوشه‌اى كه شديد هستند و معمولا در يك طرف سر ايجاد مى‌شوند.
سردردهاى ناشى از مصرف الكل يا قرار گرفتن در معرض مواد مخدر و ساير مواد سمى هستند.سردردهاى تنشى در اثر فشار روحى و استرس و يا حالت‌هاى غير طبيعى كردن، ماهيچه‌ها و استخوان‌ها ايجاد مى‌شوند. اين سردردها همچنين در اثر اختلالات تبديلى بروز مى‌كنند كه اين امر نتيجه مشكلات روانى است كه علايم آن شبيه به حالت‌هاى فيزيكى واقعى است سردردهاى التهابى اغلب در اثر ضايعاتى از قبيل تومورهاى مغزى بروز مى‌كنند.مننژيت كه عفونت يا التهاب بافتى است اغلب مغز و نخاع را در بر مى‌گيرد. اختلالات سيستم ايمنى خودكار يا بيماريهايى كه بدن توليد مواد شيميايى خاصى مى‌كند و اين مواد به بافت‌هاى خود حمله‌ور مى‌شوند.
سردردهاى ناشى از التهاب در ديواره يك سرخرك نيز در اين مجموعه قرار مى‌گيرند. سردردهاى جمجمه‌اى كه شامل دردهاى شديد در ناحيه صورت چانه و فكر بروز مى‌كنند.بسيارى از عوامل ايجاد كننده سردردها قابل پيشگيرى نيستند. برخى افراد ممكن است در نتيجه مصرف الكل، كافئين، شكلات يا استرس دچار سردرد شوند. پرهيز از اين فاكتورها مى‌تواند به پيگشيرى از بروز سردردها كمك كند. البته داروهاى مختلفى نيز در اين موارد تجويز مى‌شوند كه همگى بهتر از توصيه پزشك معالج صورت گيرد.
اولين گام براى تشخيص علت بروز سردرد بررسى سابقه كامل پزشكي، آزمايش فيزيكى و جسمى است.يك مراقبت بهداشتى يا مخصوص اغلب آزمايشاتى را براى فرد بيمار تجويز مى‌كند. از جمله اين آزمايش‌ها تهيه سى‌تى اسكن جمجمه با تصاوير ويژه سه بعدى با استفاده از اشعه ايكس و يا آزمايش ام.آر.آى از جمجمه است.
اغلب مردم دچار تاثيرات طولانى مدت و جدى از اين سردردها نمى‌شوند و معمولا به طور پراكنده دچار آنها مى‌شوند اما با اين حال سردردهاى عروقى مى‌توانند تاثيرات نامطلوب و جدى بر نحوه زندگى افراد بر جاى گذارند.فردى كه مبتلا به تومور مغزي، خونريزى و يا مننژيت باشد در معرض ابتلا به بيماريهاى سخت و حتى مرگ قرار دارد.سردرد يك بيمارى مسرى نيست و خطرى براى اطرافيان بيمار ندارد اما اين سردرد در اثر ابتلا به بيمارى عفونى مانند مننژيت باشد عفونت اين بيمارى به شدت مسرى است.از سوى ديگر برخى سردردها مانند ميگرن ممكن است در ميان اعضاى يك خانواده شيوع پيدا كند. برخى از داروهاى تسكين دهنده درد از جمله ايبوبروفن، استامينوفن و آسپيرين در بهبود بسيارى از سردردها مؤثر هستند. با اين وجود همين داروها نيز ممكن است اثرات جانبى به همراه داشته باشند. برخى از اين داروها باعث سوزش سر دل و يا واكنش‌هاى آلرژيك مى‌شوند. ساير اثرات جانبى نيز بستگى به نوع دارو دارد. بايد توجه داشت فردى كه دچار سردرهاى شديد يا متعدد است حتما بايد وضعيت خود را به طور روزانه تحت بررسى داشته باشد و در صورت بروز علايم جديد يا وخيم‌تر با متخصص مشورت كند.
خبرگزارى ايلنا

 

[Girlicious]

سردرد عارضه اي است كه همه ما در زندگي آ نرا تجربه كرده ايم ،تا كنون دانشمندان انقباض و انبساط عروق مغز را ،عامل بروز ميگرن و علت سردردهاي عصبي را انقباض ماهيچه هاي سرمي پنداشتند ، البته اين علائم هنوز هم به عنوان عوامل بروز سردرد مطرح است اما محققان به تازگي دريافته اند كه منشاء بروز ميگرن و سردردهاي عصبي در مغز مشترك است. ساقه مغز ، كه به عنوان سيستم ضد درد، شناخته شده بخش ساقه اي شكلي است كه پشت چشم ها و بيني قرار گرفته، نميكره هاي مخ را به طناب نخاعي وصل كرده و شامل پل مغزي ، بصل النخاع و مغز مياني است .عصب تري ژمينال در سطح خارجي پل مغز قرار گرفته و ريشه حسي دارد و در نواحي صورت ، دهان و دندان ،حفره بيني و ماهيچه هاي مخصوص جويدن غذا گسترده شده است.
علل بروز سردرد ،اضطراب و نگراني ،خشم ،متابوليسم بدن (سوخت و ساز سلولي )، نوعي اختلاف بينايي (Glare) ،عوامل ژنتيكي و استرس زا مي باشد.
هنگام سردرد عصب تري ژمينال تحريك شده و ماده شيميايي به نام سرتونين از آن رها مي شود و نورون بعدي را تحريك مي كند، به طور طبيعي اين ماده درمقابل صداهاي ضعيف آشنا و مداوم نظير موسيقي و مكالمه افراد ، مانند يك صافي عمل كرده و ميزان آن را تغيير نمي دهد اما در برابر صداهاي ناهنجار مثل بوق ماشين و گريه كودك واكنش نشان داده و ميزان آن را افزايش مي دهد. با افزايش اين ماده سيگنال هاي درد خنثي مي شوند. محققان با آزمايش سرتونين برروي افرادي كه از سردرد رنج مي برند به اين نتيجه رسيدند که افزايش اين ماده مساوي است با كاهش سردرد و بالعكس ، بنابراين كمبود اين ماده عامل اصلي بروز سردردهاي عصبي و ميگرن است.
آنها همچنين دريافتند كه فقدان اين ماده موجب افسردگي و بي خوابي مي شود . بهترين راه كنترل و درمان سردرد شناخت عوامل بروز آن است .با تحقيقي كه بر روي 199 نفر از افراد مبتلا به سردردهاي مزمن صورت گرفت ، علل بروز سردرد ،اضطراب و نگراني ،خشم ،متابوليسم بدن (سوخت و ساز سلولي )، نوعي اختلاف بينايي (Glare) ،عوامل ژنتيكي و استرس زا ذكر شد. اكنون به بررسي بعضي از عوامل شناخته شده كه نقش اصلي را در بروز سردرد ايفا مي كنند مي پردازيم .
حالات و هيجانات روحي
سايكوسوماتيك حالت هايي از روان ،فكر و ذهن وهيجانات كه بروي مكانيسم بدن تأثير مي گذارند و واكنش بدن در مقابل اين حالات منجربه بروز سردرد ،آسم و ضربات نامنظم قلب مي شود. محققان با انجام آزمايش MMPI ،تست روانشناسي كه تعيين كننده خصوصيات شخصيتي است، برروي مبتلايان به سردرد ، به اين نتيجه رسيدند که اكثر اين افراد دچار افسردگي ،حواس پرتي ،انكار (نوعي مكانيسم دفاعي كه در آن وجود اعمال و عقايد به طور ناخود آگاه تكذيب مي شود ) هستند . دانشمندان برسر اين مسئله كه آيا سردرد عامل بروز اين حالات است و يا بالعكس اختلاف نظر دارند ولي آنها معتقدند افرادي كه مستعد ابتلا به سردرد هستند ،استرس ها را بيشتر دريافت مي كنند .در اين آزمايش همچنين فرق ميان ميگرن و سردردهاي عصبي مشخص شد. افسردگي از نشانه هاي ميگرن و علائمي نظير حواس پرتي ،نگراني و انكار، از مشخصه هاي افراد مبتلا به سردردهاي عصبي عنوان شد.
افرادي كه از سردردهاي عصبي رنج مي برند به دليل دردهاي پي درپي ،ازنظر احساسي ،آسيب پذيرترند .احساس ناتواني دربرخورد با مشكلات يأس و نا اميدي و فروخوردن خشم و بيان نكردن احساسات ،موجب افزايش افسردگي در افرادي مي شود كه دچار سردردهاي مزمن هستند.
تغذيه
تحقيقات نشان مي دهد، يك چهارم از افراد مبتلا به سردرد ،در اثر مصرف بعضي مواد غذايي به اين عارضه دچار مي شوند. مواد تشكيل دهنده اين مواد غذايي موجب تحريك نورون هاي عصبي و رهايي نئوروترانس ميتر و عاقبت بروز سردرد مي گردد.
در اين قسمت به ذكر بعضي از اين مواد اشاره مي كنيم :
تيرامين :
اين ماده جزو گروه آمين ها(تركيبات آلي حاوي نيتروژن ) است. ماست ،سرشير ، پنير ، سس سويا ، جگر ،مخمر آبجو و مشروبات الكلي جزو اين گروه اند .
نيتريت ها :
اين ماده به عنوان نگهدارنده مواد غذايي استفاده مي شود و از تغيير رنگ و طمع مواد جلوگيري مي كند. مواد غذايي حاوي نيتريت عبارتند از : انواع كنسروها ،ماهي ، گوشت و سوسيس دودي شده و گوشت گاو نمك زده .
گلوتامات مونوسديم :
اين ماده افزودني ،MGS ناميده مي شود و يكي ديگر از عوامل بروز سردرد به شمار مي رود .اين ماده همچنين به نام HPP پروتئين گياهي هيدروليز شده و طعم دهنده طبيعي معروف است.
آجيل ،چيپس ،انواع سس ها ،غذاهاي چيني ،رژيمي و منجمد حاوي اين مواد هستند .
ويتامين ها :
مصرف بيش از حد ويتامين هاي A , B و به ويژه اسيد نيكوتينيك (ويتامين محلول در آب از گروه ويتامين هاي B مي تواند باعث بروز سردرد شود) .
آب :
كاهش آب بدن ،يكي از عوامل اصلي ايجاد سردرد ،به خصوص ميگرن است .مصرف مشروبات الكلي ،فعاليت هاي ورزشي درتابستان و بيماري هايي نظير تب و اسهال موجب كاهش ميزان آب بدن و نهايت بروز سردرد مي شود .
كافئين :
اين ماده نافذ و تأثير گذار به دليل خاصيت افزايش جذب روده اي داروها ، تكسين دهنده دردهاست. كمبود اين ماده در بدن به مدت 8 تا 16ساعت بعد از آخرين مصرف ، موجب بروز سردرد ،هنگام صبح بعد از بيدار شدن و در پايان كار روزانه مي شود .
كافئين محركي ست كه بر روي قلب ،ريه ،رگ هاي خوني ، ماهيچه ها، معده ، كليه ها و متابوليسم بدن تأثيرمي گذارد ومصرف بيش از حد آن موجب بروز علائمي نظير اضطراب ،نگراني ،ترس و دلهره ، بي خوابي ،خستگي و بي حالي ، دردهاي ضرباني و فكركردن به امور غم انگيز مي شود. مصرف 8 تا 10 فنجان قهوه (1گرم كافئين ) به طور مداوم ،براي بدن مضر است و حتي مصرف 10گرم و يا بيشتر منجر به فوت مي گردد .
مواد خوراکي ديگر :
مصرف بعضي از مواد خوراكي نظير مركبات ،محصولات لبني ، سويا ، پياز ، غذاهاي چرب ، خوراك دريايي ، مواد مصنوعي شيرين ساز مانند ساخارين و اسپارتام در بعضي از افراد منجر به بروز سردرد مي گردد .
داروها
نيتروگليسيرين (مخصوص بيماران قلبي ) قرص هاي ضد بارداري ، داروهايي كه براي فشار خون و اتساع رگ هاي خوني ،استفاده مي شود . به عنوان عامل مؤثر در ايجاد سردرد شناخته شده است .
مصرف بيش از حد مسكن ها نه تنها تأثيري در بهبودي سردرد ندارند بكله اثر داروهاي ديگر را هم خنثي مي كنند .
سردردهاي واكنشي
اكثر افرادي كه از سردرد رنج مي برند از قرص هاي مسكن نظير آسپرين ، استامينوفن وارگوتامين استفاده مي کنند.اين در حالي است كه مصرف بيش از حد اين داروها نه تنها از ميزان درد نمي كاهد بلكه آن را تشديد هم مي كند .
در سال 1982 دانشمندان براي اولين بار ، تحقيقي را بر روي افراد مبتلا به سردرد انجام دادند ، آنها افراد را به چهار گروه تقسيم كردند. گروه اول از قرص ضد افسردگي (آمي تريپتيلين ) گروه دوم از مسكن و آمي پيتيلين و گروه سوم ازمسكن استفاده كردند . گروه چهارم هيچ دارويي را مصرف نكردند .حدود يك ماه بعد ، نتايج اين تحقيق اعلام شد : گروه اول 70 درصد ، گروه دوم 30 درصد ،گروه سوم 18 درصد و گروه چهارم 43 درصد از بهبودي خود را باز يافتند .
بعد از كسب اين نتايج ،دانشمندان دريافتند كه مصرف بيش از حد مسكن ها نه تنها تأثيري در بهبودي سردرد ندارند بكله اثر داروهاي ديگر را هم خنثي مي كنند . پژوهشگران به تازگي هم ، اين تحقيق را بروي مبتلايان به سردردهاي مزمن كه دربيمارستان بستري بودند ، انجام دادند ، 77 درصد ازبيماران با قطع مصرف مسكن ها حالشان رو به بهبودي رفت و ديگر هيچ علائمي از سردرد درآنها ديده نشد .
خواب و خوراك
پژوهشگران با تحقيق بر روي 2000 نفر از افراد مبتلا به ميگرن ، به اين نتيجه رسيدند كه پرهيز از غذا به مدت 5 ساعت در روز و 13 ساعت طي شب ، يكي ديگر از عوامل بروز سردرد به شمار مي رود . علت اصلي آن هنوز مشخص نيست . اما دانشمندان گمان مي كنند ،تغيير ميزان نئوروترانس ميترس و يا كاهش قند خون كه باعث انبساط رگ ها مي شود از عوامل ايجاد اين عارضه اند . كم خوابي ، يا بيش از حد خوابيدن هم منجر به بروز سردرد در بعضي از افراد مستعد مي شود .
عوامل محيطي
فعاليت هايي را كه در طول روز انجام مي دهيد ،‌يا مكان هايي كه بيشتر وقتتان را در آنجا مي گذرانيد ،به عنوان يكي ديگر از عوامل ايجاد كننده سردرد شناخته شده اند.
استنشاق گاز و مواد سمي نظير بنزين ، تتراكلريد كربن ، مونواكسيد كربن ،‌سرب و تربانتين وعوامل ديگر مانند سرو صدا ، نورهاي درخشان و مطالعه زير نور فلورسنت از آن جمله اند. مطالعه زياد و خيره شدن به صفحه كامپيوترهم موجب خستگي ماهيچه هاي حركت دهنده چشم و نهايت بروز سردرد مي شو د. ناروآنگل گلاكوما يكي از بيماري هاي نادر چشم است كه باعث بروز درد در نواحي دور چشم ،پيشاني و گيجگاه مي شود .در صورت احساس درد در اين نواحي ،با يك چشم پزشك مشورت كنيد .
عوامل ديگر
فعاليت هاي ورزشي نظير تنيس ،هندبال ،دويدن و طناب زدن به دليل كاهش قند خون ،مصرف بيش از حد دخانيات و تغييرات آب و هوايي به علت دگرگوني مواد شيميايي در بدن ،از عوامل بروز سردرد در افراد مستعد شناخته شده است.
مراجعه به روانپرشك :
اولين قدم براي تشخيص علت سردرد در بيماراني كه دائمآ با اين بيماري مواجهند ،مشورت با يك پزشك متخصص است ،كه با آگاهي از مشكلات فرد و تشخيص و ارزيابي عوامل روان شناختي مي تواند بيماري را درمان كند .
آزمايش هاي Office:
گاهي اوقات بروز عفونت در نواحي گوش ها ،بيني ،دهان و گلو منجر به ايجاد سردرد مي شود . با انجام اين آزمايش ساده مي توان به وجود اين عفونت ها پي برد .
آزمايش خون :
دادن آزمايش خون ،فرد را از وجود بيماري هاي كليوي ،كبدي ، كم خوني ، كاهش قند خون و تيروئيد آگاه مي سازد .اين بيماري ها ، در بروز سردرد نقش دارند .
اشعه ايكس :
با استفاده از اين اشعه ، مي توان به وجود بعضي از علائم نظير عفونت سينوس ها و مايع اضافي اطراف مغز پي برد .
الكتروانسفالوگرافي (ثبت نوار مغزي ):
براي نمايش فعاليت هاي الكتريكي و جريانات نامنظم مغز، تأثير سوخت و ساز مواد بر روي سيستم عصبي و همچنين پي بردن به وجود بيماري صرع ، مي توان از اين روش استفاده كرد.
توموگرافي كاميپيوتري :
فرم پيشرفته اشعه ايكس است كه با نمايش برشي از ساختار مغز ، مي توان به موقعيت داخلي مغز، عوامل فيزيكي مسبب سردرد و لخته هاي خون پي برد .
MRI:
در اين روش به جاي اشعه ايكس از ميدان مغناطيسي و امواج راديويي استفاده مي شود.
ميدان مغناطيسي ،بعضي از اتم هاي مغز را به يك جهت خاص هدايت مي كند ، سپس امواج راديويي، تغييرات حركات اين اتم ها را نشان داده و عكس مشروحي از مغز گرفته مي شود .
روش هاي كنترل سردرد
درمان بيماري با دارو :
يك روانپزشك ،ابتدا روش هاي غلبه بر افكار منفي ، خشم و فشارهاي عصبي را به بيمار نشان مي دهد و در صورت لزوم ، داروي مناسب را تجويز مي كند .
خنده :
خنده بهترين دارو براي هر درد است. زماني كه فردي مي خندد تغييرات سودمندي در سيستم ضد درد مغز ، پديد مي آيد كه باعث كاهش فشارهاي عصبي و آرامش روحي مي شود .
مشكلات خود را بروي كاغذ بياوريد :
نوشتن نامه و بيان مشكلات و احساسات جريحه دار شده ، موجب كاهش استرس شده و به شما احساس آرامش مي دهد .
بيوفيدبك (استفاده از توانائي ذهن براي بهبود وضعيت سلامت بدن) :
در اين روش ،‌با به كارگيري الكترود برروي قسمت هايي از بدن و يا با قرار دادن يك دستگاه ويژه بر روي انگشتان ،تغييرات فيزيولوژيك و حرارتي بدن به نمايش گذاشته مي شود . با استفاده از اين فرآيند، مي توان مواردي چون فشارهاي عصبي ، ضربان قلب و فشار خون را تحت كنترل قرار داد .
مصرف مكمل هاي منيزيم :‌
كاهش ميزان منيزيوم در بدن ، به ويژه درزمان عادت ماهانه موجب بروز سردرد ،زود خشمي و انقباض عضلات مي شود .
در تحقيقي كه بر روي 3000 زن مبتلا به سردردهاي مزمن صورت گرفت ،‌80 درصد از آنها با مصرف مكمل ها ي منيزيوم بهبود يافتند. دوز مصرف منيزيوم 200 ميلي گرم در روز پيشنهاد شده كه اگر به مدت دو ماه از آن استفاده كنيد، شاهد تآثير آن خواهيد بود .اگر مبتلا به بيماري هاي كليوي هستيد از مصرف آن اجتناب كنيد . مصرف بيش از حد منيزيوم باعث بروز اسهال مي گردد .
ورزش :
اگرچه تمرينات ورزشي سنگين ممكن است باعث بروز سردرد در بعضي از افراد گردد ، اما براساس تحقيقات صورت گرفته ، مرتب ورزش كردن انجام حركات موزون و فعاليت هاي ورزشي نظير يوگا و شنا ، كه جذب اكسيژن را تشديد مي كنند، باعث كاهش فشارهاي عصبي مي شوند .
اجتناب از مصرف دخانيات :
سيگار كشيدن به عنوان يكي ديگر از عوامل ايجاد سردرد در بعضي از افراد شناخته شده است .سعي كنيد اين عادت را ترك كرده و يا مصرف سيگار را به حداقل برسانيد .