تعریف علم آمار

[zahra60]

دیدگاههایی درمورد آمار:

• تهيه آمار كاري وقت گير و زمان بر و اصولا كسالت آور است.

• آمار گورستاني از اعداد و ارقام است كه در هر اداره و سازمان نمونه اي از آن پيدا مي شود.

• آمار مجموعه اي از روابط و فرمولهاي رياضي پيچيده و گيج كننده است.

• آمار شامل نمودارها و جدولهايي از اعداد است.

• آمار فرايندي است كه در آن هر ده سال افرادي را به منازل فرستاده و اطلاعات خانوارها مانند تعداد فرزندان، سن افراد خانوار را از آنها كسب مي كنند.

• آمار ابزاري است كه بسياري با توسل به آن افكار عمومي را به نفع خود جلب مي كنند.

• آمار مفهومي است كه براي ثبت و نمايش اطلاعات عددي به كار مي رود، مانند تعداد بيكاران، كارمزد حمل كالا به وسيلة كشتي در 15 سال گذشته، جمعيت نواحي جنوب شهر تهران، تعداد افراد تلف شده در اثر شيوع يك بيماري يا مقدار مسافت طي شده در زمان معيني به وسيلة برندة مسابقة‌ دو.

 

[zahra60]

آمار چیست؟

آمار به عنوان يك موضوع علمي، امروزه شامل مفاهيم و روشهائي است كه در تمام پژوهشهايي كه مستلزم جمع آوري داده ها به وسيلة يك فرآيند آزمايش و مشاهده، و انجام استنباط و نتيجه گيري به وسيلة تجزيه و تحليل اين داده ها هستند، اهميت بسيار دارند.
آمار هنر و علم جمع آوري، تعبير و تجزيه و تحليل داده ها و استخراج تعميمهاي منطقي در مورد پديده هاي تحت بررسي است.
معادل كلمة آمار در زبان انگليسي Statistics است كه از لحاظ تاريخي، از كلمة لاتين status مشتق شده و يكي از معاني كلمة اخير، دولت است.

در طول چندين دهه، آمار فقط با بيان اطلاعات و مقادير عددي دربارة اقتصاد، جمعيت شناسي و اوضاع سياسي حاكم در يك كشور، سر و كار داشت.
حتي امروز، ‌بسياري از نشريات و گزارشهاي دولتي كه توده اي از آمار و ارقام را در بر دارند و تحت عناويني از قبيل « آمار توليد مزارع» و «آمار كارگران» منتشر مي شوند، معني اولية كلمة آمار را در ذهن زنده مي كنند.
اكثر افراد معمولي هنوز اين تصور غلط را دربارة آمار دارند كه آن را منحصر به ستونهاي عددي سرگيجه آور و گاهي يك سري شكلهاي مبهوت كننده مي‌دانند.
بنابراين، يادآوري اين نكته ضروري است كه نظريه و روشهاي جديد آماري، از حد ساختن جدولهاي اعداد و نمودارها بسيار فراتر رفته اند. نمايشهاي عددي به صورت جنبه اي فرعي از آمار درآمده اند.

 

[zahra60]

آمارهاي ثبتي
آمارهاي ثبتي، آمارهايي هستند كه از پردازش(طبقه بندي، مرتب كردن، محاسبات و تلخيص و...) داده هاي ثبتي حاصل مي شوند. منظور از داده هاي ثبتي، داده هايي هستند كه در حين انجام فعاليتهاي عيني، واقعي و جاري يك سازمان و با استفاده از فرم ها، اسناد و مدارك جاري در داخل سازمان ثبت مي شوند.
هر فرم، سند، مدرك و پرونده شامل مجموعه اي از اقلام اطلاعاتي است. براي مثال فرم ثبت نام دانشجو در دانشگاه شامل اقلام اطلاعاتي نظير نام، نام خانوادگي، شهرستان محل اخذ ديپلم ، معدل ديپلم، محل تولد و... مي باشد. پس از تكميل فرم ثبت نام، داده هاي ثبتي توليد مي شوند. چنانچه اين نوع داده هاي ثبتي براي همه دانشجوياني كه ثبت نام نموده اند جمع آوري شود از جمع بندي، دسته بندي و پالايش آنها، آمارهاي ثبتي توليد خواهد شد.
نظام آمارهاي ثبتي
نظام آمارهاي ثبتي، نظامي است كه داده هاي ثبتي توليد شده در حين عمليات جاري و روزمره يك سازمان را به اطلاعات آماري مورد نياز مصرف كنندگان تبديل كرده و آنها را به نحو مناسب انتقال مي دهد.
آمارهاي رسمي
آمارهاي رسمي آمارهايي هستند كه توسط دستگاه هاي حكومتي به منظور استفاده در تصميم سازي، برنامه ريزي، سياستگذاري، موضوع هاي پژوهشي و اطلاع رساني در مورد وضعيت عمومي كشور، توليد و منتشر مي شود(اقتباس از برنامه علمي آمار1384)

 

[zahra60]

تاریخچه استفاده از آمار در ایران:
واژه آمار ریشه در تاریخ زبان و فرهنگ کهن ایرانی دارد و قدمت آن به زمان هخامنشبان می رسد و تا اواسط دوره اشکانیان واژه هامار یا آمار به معنی شمار و واژه شاهامار به معنی سرشماری به کار می رفته است.
به گواه سنگ نوشته ها و آثار مورخان شرق شناس، در زمان داریوش، به منظور جمع آوری آمار، تشکیلات منظمی وجود داشته است و با استفاده از اطلاعات جمع آوری شده، دفاتر مالیاتی و نظامی تدوین می یافته و بودجه مملکتی بر اساس آن تنظیم می شده است.
در زمان کوروش نیز آمارگیری در مقیاس وسیع و در تمام پهنه ممالک تابعه حکومت مرکزی ایران انجام می شده و اخذ هرگونه تصمیم درباره ولایات بایستی مبتنی بر شناسائیهای محلی و اطلاع دقیق بر کثرت و یا قلت جمعیت و قدرت و توانایی های مالی آن ولایات باشد.
ساسانیان توجه بیشتری به آمار داشتند و امور مالی، کشاورزی و صنعتی و بازرگانی خود را بر اساس آمارها و اطلاعاتی که ماموران سرشماری جمع آوری می کردند، به انجام می رساندند. به گونه ای که در زمان خسرو انوشیروان، برای اخذ مالیات سرانه، ضمن انجام سرشماری نفوس، سن افراد و میزان ثروت آنها تعیین می شد و حتی میزان محصول درختانی مثل نخل، زیتون و تاک تعیین می گردید و بر اساس آن برای افرادی که سن آنها بین 20 تا 50 سال بود، مطابق ثروت و مکنتی که داشتند، مالیات تعیین و آگهی می گردید.

 

[L.payam]

سلام.
یکی از دوستان از من در موردآمار زیستی پرسید.
میشه یه توضیحی بدید؟!

 

[zahra60]

سلام.
یکی از دوستان از من در موردآمار زیستی پرسید.
میشه یه توضیحی بدید؟!

شرمنده اطلاع دقیفی ندارم