[ والیبال ] تاریخچه پیدایش والیبال
واليبال در سال ۱۸۹۵ در کشور آمريکا متولد شد و شهرت جهاني آن پس از المپيک ۱۹۶۴ توکيو که براي اولين بار در برنامه بازيهاي المپيک قرار گرفت، فراگير شدهاست.
واليبال تقريبا در تمام دنيا بازي ميشود اما در شرق آسيا، برزيل، ايتاليا محبوبتر است. اين رشته تقريبا براي تمام گروههاي سني مناسب است. انجام بازي واليبال فضاي زيادي احتياج ندارد و وسايل آن که شامل توپ و تور ميباشد گران نيستند.
واليبال ورزش مورد علاقه سربازها در جنگ جهاني دوم بود. ورزش واليبال که در ابتدا مينتونت (Mintonette) ناميده ميشد در سال ۱۸۹۵ - يعني چهار سال پس از تولد بسکتبال - توسط فردي بنام ويليام جي. مورگان ابداع شد. مورگان متولد سال ۱۸۷۰ در شهر نيويورک بود که پس از تحصيل در کالج جوانان مسيحي مسئوليت تهيه برنامههاي ورزشي براي سلامتي و تندرستي مردان به او واگذار شده بود.
او اين بازي را با ترکيب بازيهاي بسکتبال، تنيس و هندبال ايجاد کرد و هدفش طراحي ورزشي بود که براي افرادي که تمايل به تحرک کمتري دارند، مناسب باشد.
قوانين بازي در ابتدا بسيار ساده بود چرا که بيشتر از آن که شبيه ورزش باشد، يک تفريح محسوب ميشد اما به تدريج پس از آن که اين ورزش در کشورهاي ديگر – به خصوص فيليپين - نيز علاقهمنداني يافت، لزوم تدوين قوانين رسمي براي آن احساس شد.
تور اوليهاي که براي اين بازي در نظر گرفته شده بود با ايده از تنيس، ۲ متر انتخاب شد و با توپ بسکتبال شبيه به بازي هندبال انجام ميشد. اين ورزش تا سال ۱۹۰۰ توپ مخصوصي براي خود نداشت و با هر توپي - از جمله توپ بسکتبال – آن را بازي ميکردند. هدف هر تيم آن بود که توپ را در زمين حريف فرود بياورد و در اين راه توپ در دست ياران خودي ميچرخيد. در سال ۱۹۱۲ امتيازهاي هر گيم ۲۱ تعيين شد و ارتفاع تور نيز بيشتر شد.
فيليپينيها اولين قانون مدون براي اين بازي را در سال ۱۹۱۶ تهيه کردند و به دنبال آن در سال ۱۹۲۸ اتحاديه واليبال ايالات متحده آمريکا تشکيل شد و به وضع قوانين اين ورزش اقدام کرد.
۱۹۱۷: امتيازهاي هر گيم از ۲۱ به ۱۵ تغيير کرد.
۱۹۲۰: تعداد ضربات براي هر طرف به ۳ محدود شد.
۱۹۲۲: اولين دوره رسمي مسابقات در بروکلين با حضور ۲۷ تيم از ۱۱ ايالت آمريکا برگزار شد.
۱۹۳۰: اولين بازي واليبال ساحلي دو نفره انجام شد.
۱۹۴۷: فدراسيون بينالمللي واليبال (به فرانسوي: Federation Internationale De Volley Ball) به اختصار FIVB تشکيل شد.
۱۹۴۸: اولين دوره مسابقات رسمي واليبال ساحلي انجام شد.
۱۹۴۹: اولين دوره مسابقات قهرماني واليبال جهان در شهر پراگ، چکسلواکي برگزار شد.
۱۹۶۴: واليبال براي اولين بار به جمع ورزشهاي المپيکي پيوست.
۱۹۸۷: واليبال ساحلي از ورزشهاي رسمي بازيهاي جهاني شد.
۱۹۹۶: واليبال ساحلي دو نفره نيز به عنوان ورزش رسمي المپيک شناخته شد.
تاريخ واليبال
تحت تأثير محبوبيت فراوان بسکتبال در بين عامه، مورگان تصميم گرفت براي دانشجويان خود ورزشي را به وجود آورد که بازي از روي تور انجام گيرد و لذت بخش باشد. مورگان با استفاده از تويي توپ بسکتبال که به دليل سبکي وزن، به دستها آسيب نميرساند، بازي را شروع کرد. با وجود اين که به طور آهسته و کند از Y.M.C.A آغاز شد ولي طولي نکشيد که در کليه شهرهاي ماساچوست و نيوانگلند عموميت يافت. در اسپرينگ فيلد، دکتر ت. آهالستيگ با مشاهده بازي، مينتونت را به واليبال تغيير نام داد، زيرا قصد اساسي از بازي کردن، فرستادن و برگشت دادن (رد و بدل کردن) توپ از روي تور است که کلمه واليبال، در معنا، اين نيت را مشخص ميسازد. با اينکه واليبال در آغاز ورزشي سالني بود و در محلهاي سرپوشيده انجام ميشد و اساسا براي فعاليتهاي سرگرم کننده پيشهوران و تجار اختصاص يافته بود ولي کمکم به زمينهاي روباز کشيده شد و به عنوان يکي از فعاليتهاي جالب توجه تابستاني درآمد و به شدّت پيگيري ميشد.
در آغاز براي بازي واليبال قوانين خاصي تدوين نشده بود، هر فرد و در هر کشوري به ميل خود و به طريق مختلف با توپ بازي ميکرد. رفتهرفته واليبال در مناطق و نواحي مختلف جهان گسترش مييافت.
کمکم قوانيني براي اين بازي وضع شد و روشها و حرکات تکنيکي جايگزين حرکات قبلي گرديد. در سال ۱۹۰۰ پذيرفته شد که امتيازات هر ست بازي ۲۱ پوئن (امتياز) باشد. در سال ۱۹۱۲ سيستم چرخش به تصويب رسيد. در سال ۱۹۱۷ پذيرفته شد که هر ست بازي ۱۵ امتياز باشد. در سال ۱۹۱۸ تعداد بازيکنان هر طرف زمين ۶ نفر پيشنهاد شد، که مورد قبول عامه قرار گرفت. در سال ۱۹۲۱ موافقت شد که هر تيم با حداکثر سه ضربه توپ را به طرف ديگر بفرستد. در سال ۱۹۲۳ اندازه زمين بازي ۹×۱۸ متر تعيين شد.
به مرور در سالهاي بعد، قوانين فراواني براي اين بازي وضع شد و در بسياري از قوانين قبلي نيز تغييراتي حاصل گشت. هماکنون نيز هر چهار سال يک بار در کنگره جهاني واليبال تغييراتي در قوانين بازي به تصويب ميرسد. از جديدترين و مهمترين قوانين مانند تغيير روش امتيازگيري به رالي، سقف امتياز ۲۵ براي ستهاي اول، دوم، سوم و چهارم و امتياز ۱۵ براي ست پنجم و افزودن بازيکن آزاد،
اولين کشور خارجي که واليبال را پذيرفت، کشور کانادا و به سال ۱۹۰۰ بود. اساسا نهضت Y.M.C.A (سازمان جوانان مسيحي) در معرفي اين ورزش به ديگر کشورهاي جهان و گسترش آن، سهم فراواني دارد.
بازي واليبال در پايان سال ۱۹۰۰ به هندوستان و در سالهاي ۱۹۰۵ به کوبا، ۱۹۰۹ به پورتوريکو، ۱۹۱۰ به فيليپين، ۱۹۱۲ به اورگوئه، ۱۹۱۳ به چين و ۱۹۱۷ به ژاپن و به تدريج از سال ۱۹۱۴ به بعد توسط سربازان آمريکايي و مستشاران و اشخاص ديگر به کشورهاي اروپايي از قبيل فرانسه، چکسلواکي، لهستان، شوروي، بلغارستان معرفي شد و گسترش يافت.
پذيرش اين ورزش در اروپا در ابتدا کند بود. فرانسه، چکسلواکي و لهستان سه کشوري بودند که قبل از ديگران اقدام به تشکيل فدراسيون ملي واليبال در کشور خود نمودند. شوروي که در سال ۱۹۲۳ اقدام به تأسيس انجمن ملي واليبال نمود، براي پيشرفت و دگرگوني آن فعاليت زيادي به عمل آورد. شوروي از کشورهايي است که در پيشرفت تکنيک و تاکتيک واليبال و تنظيم قوانين در جهان سهم به سزايي دارد و همواره از قدرتهاي بزتر اين ورزش بودهاست.
کشورهاي فرانسه، چکسلواکي و لهستان پس از تشکيل فدراسيون ملي مصمم شدند که با کمک کشورهاي ديگر فدراسيون جهاني واليبال را تأسيس نمايند و در سال ۱۹۳۶ به هنگام بازيهاي المپيک در برلين آلمان در اين زمينه فعاليت زيادي نمودند ولي با آغاز جنگ جهاني دوم و طغيان آن در اروپا اقدامات آنان متوقف شد. به طور کلي تغييرات و پيشرفت واليبال را ميتوان به سه دوره تقسيم نمود، دوره اول از سال آغاز تا سال ۱۹۱۸، دوره دوم از سال ۱۹۱۹ تا سال ۱۹۴۶ و دوره سوم از سال ۱۹۴۷ به بعد که تغييرات و پيشرفت اساسي واليبال در دوره سوم صورت پذيرفتهاست. پس از جنگ جهاني دوم، فعاليتهاي فراوان براي حرکت جديد به واليبال مجدداً آغاز شد و اولين مسابقه بينالمللي در قاره اروپا بين تيمهاي ملي فرانسه و چکسلواکي در پاريس برگزار گرديد. و در آوريل ۱۹۴۷ کنگرهاي با شرکت نمايندگان چهارده کشور از سراسر جهان در پاريس برگزار و موافقت شد که فدراسيون بينالمللي واليبال (F.I.V.B) در پاريس تشکيل شود و پل ليبود فرانسوي به عنوان اولين رئيس انتخاب شود.
امروزه اين فدراسيون حدود ۲۱۷ کشور عضو دارد (سال ۲۰۰۷) و بيش از ۲۰۰ ميليون نفر از مردم جهان واليبال بازي ميکنند. اولين رئيس فدراسيون جهاني واليبال پل ليبود تا سال ۱۹۸۴ (يعني ۳۷ سال) رياست را برعهده داشت.
پس از تأسيس فدراسيون جهاني واليبال، کميتههاي مختلفي در داخل آن به وجود آمد و برنامه مسابقات رسمي جهاني تنظيم و آغاز شد. در سال ۱۹۴۹ اولين دوره مسابقات جهاني واليبال براي مردان در پراگ و در سال ۱۹۵۲ دومين دوره مسابقات جهاني مردان و اولين دوره مسابقات جهاني زنان در مسکو برگزار شد. برنامه اين مسابقات بطور منظم هر چهار سال يک بار تاکنون در کشورهاي مختلف انجام شدهاست.
در سال ۱۹۶۴ مسابقات واليبال مردان و زنان به برنامه بازيهاي المپيک ۱۹۶۴ توکيو اضافه شد. علاوه بر مسابقات قهرماني جهان و المپيک، مسابقات واليبال مردان و زنان در سراسر جهان با عنوانهاي جام جهاني، ليگ جهاني، قهرماني اروپا، پان آمريکن، قهرماني آسيا، بازيهاي آسيايي، واليبال ساحلي، يونيور سياد، قهرماني آفريقا، ارتشهاي جهان، گراندپري زنان، راهآهنهاي جهان، قهرماني ناشنوايان، قهرماني معلولين، پارالمپيک معلولين، قهرماني کشورهاي عربي، چهار تيم برتر، جايزه بزرگ، ستارهها و تورنمنتهاي جهاني و دوستانه و غيره در گروههاي سني نوجوانان، جوانان و بزرگسالان بطور منظم انجام ميشود. در تاريخچه واليبال جهان بايد کشور ژاپن را به عنوان دگرگون کننده تکنيکها، تاکتيکها و آمادگي جسماني در واليبال معرفي نمود (دگرگون کننده در سرويس، ساعد، انواع تاسخها، توپگيريخ و انواع آبشارهاي سرعتي با پاسهاي کوتاه الف و ب و ترکيبي و به ويژه بدنسازي).
- See more at:
http://www.mojnews.ir/fa/Miscellane...Contents_I_News&r=541059#sthash.ssUZAKOs.dpuf