آزرمیدخت
عضو جدید
واپسين نشانه‌های تمدني 3500 ساله، كه یکی از بزرگ‌ترين تمدن‌های باستانی ایران و جهان، است، نابودی خود را ثانیه‌شماری می‌کند. اين تمدن باستاي در70 کیلومتری شمال باختري  غرب) اردبیل است. اما این اثر ملی هم اکنون به شونددلیل) بي‌مهري در نگهداري درست و نيز رها کردن سنگ‌نبشته و سنگ‌افراشت‌های بی‌مانند و ارزشمند، روبه فرسایش و نابودی و هم‌اکنون تنها 20 درصد آن برجاي مانده است.به گزارش مهر، هم‌اکنون اين تمدن باستاني كه به «شهریری» نامور است، با همه‌ي در‌خواست‌ها و نگرانی‌های باستان‌شناسان و پژوهشگران، در بدترین وضعیت نگهداری می‌شود. نگهداری یکی از باارزش‌ترین گستره‌هاي باستانی و تاريخی کشور نشان می‌دهد که سازمان میراث فرهنگی اردبیل بیش از آن‌که دل‌نگران نگهداري آثار اندك استان باشد، در انديشه‌ي ثبت آثار در سياهه‌ي فهرست) ملی است و به اعداد و ارقام، بیش از آثار رو به نابودی بها می‌دهد.به گفته‌ي يكي از بوميان به نام «ياشار محبتي»، با گسترش وافزايش دزدي آثار این گستره، به‌ویژه سنگ‌افراشت‌ها به‌دست مردم و حتا گردشگران و سوداگران؛ بسياري از اين آثار چند هزار ساله، آذين خانه‌ها شده‌اند. گستره‌ي باستانی «شهریری» در شمال باختري روستای «پیرازمیان»، در 31 کیلومتری خاور شرق) «مشگین‌شهر»، در کنار رود «قره‌سو» جاي دارد. این گستره‌ي تاریخی 400 هکتار بوده و از سه بخش «دژ نظامی»، «معبد» و «قوشا تپه» ساخته شده‌است.به باور باستان‌شناسان و کارشناسان میراث فرهنگی ديرينگي دژ و معبد این گستره، به 1450 سال پيش از میلاد و قوشا‌تپه به هفت هزار سال پیش از میلاد می‌رسد. پيش از هزاره‌ي نخست، در روزگار نوسنگی این گستره، مسکونی بوده است. در كاوش‌هايي كه نخستين‌بار نزديك به ٤٠ سال پيش انجام شده تا واپسين كاوش‌ها، دوره‌هاي گوناگوني در اين گستره‌ي باستاني پيدا شده است. دوره‌هاي پشت سرهم زندگی انسان از هفت هزار تا روزگار اورارتوییان در گستره‌ي «شهریری» شناسايي شده است. به گفته «بابک ناصری مغانلو» یکی از باستان‌شناسان، سنگ‌افراشته‌ها که مهم‌ترین بخش مجموعه‌ي شهریری را ساخته‌اند، به شوند بی‌مهري و كوتاهي‌هاي سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، سال‌ها در برابر باد و باران و برف بودند، تا این‌که در بهمن 86 بخش بزرگ سنگ‌افراشت‌ها به شوند بارش سنگین برف به گونه‌اي برگشت‌ناپذیری نابود شدند. در اين گستره، بیش از 300 سنگ‌افراشت با بلندي‌هاي گوناگون از 35 تا 250 سانتیمتر با شکل‌های انسانی، كه نشان‌دهنده‌ي چهره‌ي آدمی(بدون دهان)، با دست و شمشیر هستند، ديده مي‌شود. به گفته‌ي مغانلو، در چگونگي نشاندن سنگ‌ها، دقت و توجه بسياري از ديدگاه دانش ریاضی و هندسه و ستاره‌شناسي به کار برده شده است. گستره‌ي شهریری، که بزرگ‌ترين گستره‌ي تاریخی استان اردبیل و یکی از با‌ارزش‌ترين گسترهاي پیش از تاریخ شمال باختر کشور است در سال 81 به شماره 6162 به ثبت آثار ملی رسیده است. http://www.www.www.iran-eng.ir/Uload/PG/0000/3749/mehr/5/1.jpg 
http://www.amordadnews.com/neveshtehNamyesh.aspx?NId=5364 |