بررسي تاثير بقاياي زراعت ديم بر فرسايش خاک در مناطق خشک و نيمه خشک جنوب ايران

afsoon6282

مدیر تالار مهندسی كشاورزی
مدیر تالار
مرکز تحقيقات کشاورزي و منابع طبيعي فارس بقاياي زراعت ديم مقاومت برشي سطح خاک را در مقابل جريان سطحي افزايش مي دهد. بررسي مقاومت جريان ناشي از بقاياي زراعي در ديمزارهاي مناطق خشک و نيمه خشک جنوب ايران از اهميت زيادي برخوردار است زيرا در اين مناطق رژيم بارندگي به ويژه در فصول بهار و تابستان بسيار شديد بوده و اگر پوشش گياهي مناسبي در سطح خاک وجود نداشته باشد، فرسايش خاک افزايش مي يابد. در اين تحقيق از يک دستگاه فلوم روباز به طول 15 متر، عرض 3/ متر و ارتفاع 5/ متر استفاده شده است که در آن جريان سطحي بر روي مراتع دست نخورده اطراف شهر لامرد واقع در 380 کيلومتري جنوب غربي شيراز شبيه سازي شده است و به منظور مقايسه بقاياي زراعت ديم با پوشش مرتعي روي چهار تيمار شامل بقاياي زراعت ديم و مراتع فقير، متوسط و خوب با تراکم پوشش گياهي به ترتيب کمتر از 20 درصد، بين 20 تا 40 درصد و زيادتر از 40 درصد آزمايش شده است. همچنين براي ارزيابي ارتفاع بقاياي زراعت ديم بر فرسايش روي سه تيمار ديگر از بقاياي زراعت ديم با ارتفاع صفر، 10 و 20 سانتي متري آزمايش انجام گرفت. براي هر تيمار 4 تا 5 دبي جريان از کم به زياد مورد استفاده قرار گرفت و پارامترهاي هيدروليکي جريان شامل شدت جريان،عمق جريان و غلظت رسوب اندازه گيري شده و ساير پارامترها از جمله سرعت متوسط جريان، ضريب مقاومت دارسي ويزباخ و تنش برسي جريان محاسبه شدند. نتايج اين تحقيق نشان مي دهد که رابطه بين تنش برشي جريان و رسوب خطي است و تنش برشي بحراني براي شروع فرسايش در اراضي ديم همراه با بقاياي گياهي، مراتع فقير، متوسط و خوب به ترتيب برابر با 23.75، 20.48، 28.55 و 45.70 دين بر سانتي مترمربع بوده که در آن آستانه فرسايش ورقه اي براي بقاياي زراعي از مرتع فقير زيادتر و از مراتع خوب و متوسط کمتر است. بنابراين با تبديل مراتع خوب به اراضي ديم مقاومت برشي جريان کاهش مي يابد. از طرف ديگر ارتفاع بقاياي زراعي روي مقاومت برشي جريان و فرسايش موثر بوده و در اين تحقيق بهترين ارتفاع بقاياي زراعي 10 سانتي متر بدست آمده است.
 

پیوست ها

  • 6.pdf
    236.5 کیلوبایت · بازدیدها: 0
بالا