اينترلاك هاي الكتريكي در پست هاي فشار قوي برق

p-electric

عضو جدید
اينترلاك به معناي قفل دروني و چفت وبست است كه به دو نوع زير ، تقسيم بندي مي شود: اينترلاك الكتريكي و اينترلاك مكانيكي.در پستهاي فشار قوي ، تعدادي از كليد زني ها به تركيب و حالات تجهيزات پست، بستگي داشته و نياز به يكسري كليد زني هاي ترتيبي دارند . براي ورود يا خروج صحيح تجهيزات در مدار و دسترسي پرسنل تعمير و نگهداري تجهيزات به اينترلاكهاي مناسب، نياز مي باشد تا بدين ترتيب از كليدزني غير مجاز در پست جلوگيري بعمل آمده و ايمني پرسنل براي دسترسي به پست، تضمين گردد.سلامت پرسنل در طول بهره برداري و تعمير و نگهداري تجهيزات و باز و بست كليد و ***يونر بايد تضمين شود. مبحث اينترلاك در ارتباط با كنترل پست و پرسنل تعمير و نگهداري مطرح شده و در طول طراحي پستهاي فشار قوي، در نظر گرفته مي شود. با استفاده از اينترلاكهاي مناسب، مي توان احتمال خطاي ناشي از اشتباه شخصي را به حداقل رسانده و تجهيزات مورد نظر را حفاظت نمود و به عملكرد صحيح كليدها و ***يونرها دست يافت.
اينترلاكهاي الكتريكي، توسط بكارگيري كنتاكتهاي كمكي تجهيزات كه نشاندهندة حالت آنها مي باشند ، انجام مي گيرند . ادغام اين كنتاكتها در مدار فرمان تجهيزات مورد نظر ، از وقوع كليدزني نامناسب جلوگيري مي نمايد.
اينترلاك مكانيكي ، با قرار دادن ضامن (كه مي تواند دسته يا هندل عمل دهنده باشد) درون مكانيزم مكانيكي دستگاه و قفل كردن آن حاصل مي‌شود.
روشهاي اينترلاك
منطق اينترلاك براي ترتيب صحيح كليدزني ***يونرها و كليدها به دو طريق انجام‌مي گيرد. يك روش استفاده از رله ها و روش ديگر بكارگيري كامپيوتر است. انتخاب بين دو روش به پيچيدگي سيستم و قابليتهاي حفاظت و كنترل پست بستگي دارد كه توسط طراح برگزيده مي شود.
سيستمهاي متكي بر كامپيوتر
از سيستمهاي كامپيوتري،مي‌توان هم به‌عنوان مونيتورينگ سيستم و هم به‌عنوان اينترلاك عملياتي، استفاده نمود. دراين صورت، كامپيوتر اپراتور را آگاه مي سازد كه آيا بستن يك كليد يا ***يونر صحيح است يا خير و در صورتي‌كه كامپيوتر بصورت عملياتي بكار رود، از عمل كردن نامطلوب كليد يا ***يونر جلوگيري مي كند.
در سيستمهاي كامپيوتري از دو كامپيوتر بعنوان اصلي و آماده به خدمت، بهره گرفته مي شود تا از نقطه نظر قابليت اعتماد كامل شده و ميانگين زمان بين خطا(MTBF )،در اين سيستم بيش از چند سال باشد. اين سيستم همچنين اجازه مي دهد كه تعداد كليدهاي تحت نظارت بدون نياز به تغيير نرم افزار، افزايش يابد.
دورنماي استفاده از كامپيوتر در اينترلاكهاي پست، ايجاد تركيبهاي اينترلاك كامل و كنترل از راه دور است كه نياز به پانل ميميك كامل همراه با سوئيچ ديسكريپنسي را، بر طرف نمايد.
استفاده از رله ها در اينترلاك
اينترلاك بين تجهيزات توسط كنتاكتهاي كمكي و تركيبات آنها در مدار عمل كننده كليد يا ***يونر، انجام مي گيرد. بنابراين يك كليد يا ***يونر، زماني عمل مي كند كه كنتاكتهاي كمكي كليدها يا ***يونرهاي ديگر در شرايطي باشند كه اجازه شروع را بدهند. بدين ترتيب، حالت باز يا بسته بودن يك كليد، از چگونگي وضعيت كنتاكت كمكي آن مشخص مي گردد.
در پستهاي فشار قوي، اينترلاكهاي مختلفي بكارمي روند كه تعدادي از آنها در اكثر پستها مشترك بوده و در شكل صفحۀ10 نمايش داده شده است. براي فراهم آوردن اينترلاك مناسب در پست بخصوص، تعدادي از اين تركيبهاي پايه در هم ادغام شده و نيازمندي پست را برآورده مي كند.
در طراحي تركيبهاي تركيبهاي مختلف اينترلاك ، فرضيات و موارد زيرمورد توجه قرار مي گيرد:

- ***يونرها توانايي وصل يا قطع جريانهاي خازني به جز خطوط هوايي و بانكهاي خازني را دارند.
- ***يونرها ظرفيت وصل يا قطع ندارند.
- ***يونرها توانايي وصل يا قطع جريانهاي مغناطيس كنندگي ترانسفورماتورها را ندارند.
- ***يونرها توانايي دشارژ كردن بانكهاي خازني را ندارند.
- ***يونر زمين تغيير حالت نمي دهد مگر اينكه مداري كه ***يونر بر روي آن نصب شده است، از تمام منابع تغذيه ايزوله شده باشد.(براي زمين كردن از رله ولتاژ صفر سه فاز بهره گرفته مي شود.)
- چنانچه ***يونر زمين مربوط به ***يونر خط بسته باشد،***يونر خط نبايد عمل نمايد.
- بازكردن كليد آزاد است.
- بستن كليد از اطاق كنترل پس از بسته شدن ***يونرهاي طرفين آن امكان‌پذير است.
- كليد سمتLV ترانسفورماتور، پس از اطمينان از بسته شدن كليدHV و چك سنكرونيزم بسته مي شود.
- فرمان دستي باز شدن كليد از اتاق كنترل زماني صادر مي شود كه ***يونرهاي دو طرف كليد بسته باشند.(بجز در شرايط تعمير و نگهداري).
- كليد فشار قوي از محوطه پست بسته نخواهد شد،مگر اينكه ***يونر هاي مربوطه باز باشند.
- فرمان بسته شدن كليد قدرت از اتاق كنترل،درصورت بسته بودن ***يونر دو طرف،مجاز مي باشد.(بجز در شرايط تعمير و نگهداري).
- اينترلاكهاي عملياتي،بسته به شرايط و تركيب تجهيزات پست در نظر گرفته مي شود.
- اينترلاكهاي فوق، از طريق كنتاكتهاي كمكي تجهيزات پست مثل كليدها و ***يونرها و... تهيه شده و در مدار فرمان وصل كليدها و قطع و وصل ***يونرها، ادغام مي شوند تا ترتيب كليدزني مناسب فراهم شود.
اينترلاك تعمير و نگهداري:
كليه كليدها و ***يونرها و ***يونرهاي زمين بايد داراي اينترلاك صحيح باشند تا از عملكرد غير مطلوب جلوگيري بعمل آيد . اينترلاك كردن، عملياتي متناسب با عملكرد و كليدزني در سيستم است و مجموعه اي از كليدزني هاي مناسب را انتخاب مي نمايد. در اينترلاك كردن تعمير و نگهداري، تعدادي كليدزني براي امنيت تجهيزات و پرسنل فراهم مي شود.اين نوع اينترلاك با ايمني پرسنل و تجهيزات سر و كار دارد. چنانچه پرسنل تعمير و نگهداري بخواهد بر روي نقطه اي در پست كار كند، شرايط زير بايد فراهم شود:
- اين نقطه از تمام منابع تغذيه جدا گردد.
- چك شود كه از منابع تغذيه ايزوله شده است.
- تجهيزات تحت بررسي پرسنل، زمين شود.
- چك شود كه زمين كردن با موفقيت انجام شده است.
- اجازه كار كردن را صادر نمايد.
اين سيستم اطمينان مي دهد كه تمام ***يونرها و سوئيچهاي زمين عمل كرده و سپس دسترسي پرسنل به تجهيزات را مجاز مي داند.شرايط فوق، اصول اينترلاك براي تعمير و نگهداري كليه تجهيزات پست را تعيين مي كند.
* براي تعمير و نگهداري كليد بايد اينترلاكهاي زير برقرار باشد:
- با انتخاب موقعيت تعمير دركليد (Maintenance)توسط پرسنل، بايد از ارسال فرمان وصل از راه دور جلوگيري گردد.
- ***يونرهاي دو طرف كليد بايد باز شده و كليد زمين شود.
- ***يونرهاي دو طرف كليد بايد با كنتاكت تعمير و نگهداري كليد اينترلاك داشته و فرمان وصل نگيرند.
*براي تعمير و نگهداري ***يونر بايد اينترلاكهاي زير در نظر گرفته شود:
- ***يونر در زمان تعمير بايد باز شده و ***يونر زمين آن وصل گردد و طرف ديگر ***يونر نيز بايد با روشهاي مختلف، در محل زمين گردد.
- فرمان بستن ***يونر بايد با ***يونر زمين در حالت بسته،علاوه بر اينترلاك مكانيكي، داراي اينترلاك الكتريكي هم باشد، تا از راه دور نيز عمل نكند.
مثال
به نمونه اينترلاك‌‌هاي زير توجه نماييد :
· اينترلاك‌‌الكتريكي‌‌بين‌***يونرارت‌سركابل‌ورودي ۲۰Kvاز ترانسفورماتور‌ و بريكرهاي۲۰Kvو400Kv همان‌ترانس،به‌اين‌ترتيب است كه تا موقعي كه دو بريكر ياد شده درحالت قطع نباشد , اجازه بستن به ***يونر زمين سركابل ۲۰KV داده نمي شود.ضمناً تازمانيكه سركابل ورودي ۲۰KV زمين باشد بريكرهاي ۲۰KVو KV 400فرمان وصل قبول نمي‌كنند.
· در پستهايي كه ***يونر باي پاس(Bay Pass) دارند،تازمانيكه كليد باس سكشن(كليدي كه ارتباط بين دو قسمت باسبار را برقرار مي‌كند)،‌وصل نباشد،***يونر باي‌پاس،اجازۀ باز و بسته شدن ندارد. همچنين كليد باس سكشن نيز با ***يونرهاي‌طرفينش،اينترلاك دارد و بالعكس.
· در پستهاي kv 20/63 ؛ تا زماني كه بريكرهاي 63 كيلو ولت باسبار،قطع نباشند،اجازه‌بستن‌ويا‌‌‌‌بازكردن‌***يونرباس‌سكشن‌داده‌نمي‌شود.
· اينترلاك ***يونر زمين باسبار 20 كيلو ولت : در صورتي به ***يونر زمين باسبار20كيلوولت،‌اجازه‌بسته‌شدن‌داده‌مي‌شودكه‌كليه‌بريكرهاي‌همان‌باس(خروجي ‌ها،ورودي‌هاوباس‌كوپلر)قطع‌باشند.
· اينترلاك‌كليدهاي400ولتAC: اينترلاك الكتريكي بين دو بريكر 400 ولت ترانسهاي كمكي(مصرف داخلي)، بدين ترتيب است كه هميشه فقط يك بريكر مي‌تواند در حالت وصل باشد. اينترلاك‌هاي‌ الكتريكي در پست Kv230/400 چهلستون اصفهان، به شرح زير مي‌باشد؛ الف)قسمت 230 كيلوولت:
v ***يونرهاي ارت هرخط، با ***يونر سرخط همان خط، بدين صورت كه؛ ***يونر ارت خط، در صورتي بسته و يا باز مي‌شود كه ***يونر سرخط، باز باشد .
v ***يونر سرخط با كليد خط و ***يونر ارت خط، بدين صورت كه؛ ***يونر سرخط در صورتي باز مي‌شود كه كليد خط قطع باشد و همچنين در صورتي بسته مي‌شود كه كليد خط قطع بوده و ***يونر ارت خط نيز، باز باشد.
v كليدخط با‌ ***يونر سرخط و يكي از ***يونرهاي متصل به باس‌بار(***يونري كه كليدو در نتيجه خط را، به يكي از باس‌بار‌ها متصل مي‌كند)، بدين صورت كه؛ زماني كليد از اتاق فرمان، وصل مي‌شودكه ***يونر هاي ياد شده ، بسته باشندو زماني كليد از محوطه بسته مي‌شود(شرايط نت[1][1]) كه ***ونرهاي مذكور باز باشند.
* نكته- شرايط عمومي‌همه‌ي ‌‌كليدهاي قدرت :نخست اينكه‌براي باز كردن كليد،اينترلاكي وجود ندارد. دوم اينكه، تمامي كليدهاي 400و230 كيلوولت براي بسته شدن نياز به چك سنكرون دارند ودر صورتي كه اين رله باي‌پاس نشده باشد، اين موضوع را نيز مي‌توان به عنوان يك نوع اينترلاك تلقي نمود.موضوع ديگر اينكه بستن كليد در محوطه فقط با شرط باز بودن ***ونرهاي مربوطه امكان‌پذير است(يكي از دلايل آن عدم امكان چك نمودن شرايط سنكرون بودن در محوطه مي‌باشد) و موضوع آخر اينكه در بعضي از پستها، [مثل پستهاي كژولكس]، امكان قطع نمودن كليد از اتاق فرمان، در شرايطي كه ***يونرهاي مرتبط با آن باز باشد، وجود دارد (مثال: در موقع تعميرات، كليد را قطع و ***يونرهايش را باز مي‌كنيم، حال كليد را از محوطه و در شرايط باز بودن ***يونرهايش،وصل كرده و آنرا در حالت ريموت قرار مي‌دهيم) ولي در برخي ديگر از پستها، مثل پست چهلستون، اين مساله تعريف نشده است.
v كليد ورودي به باس‌بار Kv 230، با يكي از***يونرهاي باس‌بار و ***يونر ترانس، بدين صورت كه؛ اين كليد در صورتي فرمان وصل خواهد گرفت كه ***يونر ترانس و يكي از ***يونرهاي متصل به باس بار Kv230، بسته شده‌باشند. همچنين تا اين كليد قطع نشود ،***يونر متصل به باس بار Kv230، باز و يا بسته، نخواهد شد.
v كليد كوپلاژ بين باس‌بارهاي Kv230 ، با ***ونرهاي طرفينش،بدين صورت كه تا اين ***ونرها بسته نشوند،كليد فرمان وصل نخواهد گرفت و همچنين تااين‌كليدقطع‌نشود،اين‌***يونرها‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بازويابسته،نخواهندشد.
ب)قسمت 400 كيلوولت: در حال حاضرسيستم پست چهلستون در قسمت 400 كيلوولت،بصورت يك‌ونيم كليدي ناقص مي‌باشد، بطوري‌كه هر خط توسط يك كليد به باس‌بار 91 و بوسيلة كليد ديگري به باس‌بار92، متصل است
v وضعيت‌اينترلاك ***يونرهاي ارت،همانند‌قسمت 230 كيلوولت پست مي‌باشد.
v ***يونر سرخط با هردو كليدمربوط به آن(كه ارتباط خط را با باس‌بارها برقرار مي‌كند)و همچنين با ***يونر ارت خط اينترلاك دارد، بدين صورت كه تا اين كليدها قطع نشوند و همچنين ***يونر ارت خط باز نباشد،***يونر سرخط باز يا بسته نخواهد شد.

منبع: مرجع مقالات برق
 
بالا