[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]سالمونلا
ایتولوژی یا سبب شناسی:
سروارهای مختلف سالمونلا در خانواده انتروباکتریا قرار دارند. آنها گرم-میله ای بی هوازی اختیاری هستند. سروارهای سالموندا طبقه بندی می شوند به سروارهایی بر اساس آنتی ژن (O) lip. تاژک دار (H) و گاهی اوقات کپسولی (Vi). بیش از 25000 سرواراز آن شناخته شده است. در بین این سروارها سویه های وجود دارند که شدت بیماری زایشان متفاوت است.[/FONT][FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif][/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]واژه های معرف سالمونلا:
اسم این باکتری کاملاً استاندارد نیست. این امکان وجود دارد که اسامی مشابه برای نمونه های مشابه زیر سروارها بکار رود. با توجه به دسته بندی که توسط CDC یا مرکز کنترل و جلوگیری بیماری آمریکا، WHO یا سازمان بهداشت جهانی و برخی مراکز صورت پذیرفته است تنها دو سروارسالمونلا وجود دارد. S انتریکا (S.enterica) و S بونگوریا (S.bongori).
S انتریکا 6 زیرسرواردارد:
1.S.entrica Subsp.enterica 2.S.enterica Subsp.Salamae,
3.S.enterica Subsp.arizonae 4.Senterica Subsp diariznae,
5.S.enterica Subsp.houtenae 6.S.enterica Subsp.indica.
این اسامی گاهاً توسط شماره و اعداد و ارقام متمایز می شوند:
S.enterica Subsp.enterica برابر با Subspecies I
S.enterica Subsp.Salamae برابر با Subspecies II
arizona برابر با IIIa، diarizonae برابر با IIIb، houtenae برابر با IV، indica برابر با VI.
هر سروارنام هایی دارند و این اسامی قابل مخفف شدن هستند به
عنوان مثال: باکتری S.enterica Subsp.enterica.Ser.Entridis به نام Salmonellaser.Enteridis و یا Salmonella Enteritidis خوانده می شود.
بیشتر زیرسروارهای S انتریکا و S بونگوریا به اسمی فرمول آنتی ژن خود هم نامیده می شود این فرمول ها شامل:
1-IV, IIIb, IIIa, II, I یا VI برای S انتریکا
2-آنتی ژن O (سوماتیک): (یعنی O=)
3-آنتی ژن آ (تاژک دار): دو نقطه
4-آنتی ژن H (فاز 2 اگر موجود باشد)
اهمیت سروارو زیرسروارها در بیماریهای مربوط به انسان:
بیشتر عواملی که در انسان و پستانداران ایجاد بیماری می کند به خانواده S انتریکا و زیرسروارهایش تعلق دارد. سروارهای کمی-Typhi، Paratyphi، Hirschfeldii-عامل بیماری انسانی اند. انتقال بیماری عمدتاً از فرد به فرد دیگر است و مورد حیوان به انسان گزارش نشده است. سروارهای دیگر سالمونلا که تحت عنوان غیرتی فودی خوانده می شود زی نوتیک یا بالقوه زی نوتیک اند.
S.bongori، Salamae، Arizonae، Diarizonae، Houtenae و Indica غالباً در خونسردان (شامل: خزندگان، ماهی ها و بی مهرگان) و در محیط یافت می شود. برخی از این ارگانیسم ها گاهاً در انسان نیز بیماری ایجاد می کنند.
توزیع جغرافیایی:
این بیماری جهانی است اما به نظر می رسد در مناطقی که پرورش دام صورت می پذیرد شایع تر است. ریشه کنی این باکتری از زندگی انسان و حیوانات خانگی در برخی از کشورها به عنوان مثال سوئد صورت پذیرفته است، اما منبع اصلی این باکتری حیوانات وحشی هستند. توزیع این سروارها متفاوت است به عنوان مثال Enteritidis و Typhimurium در هر جای دنیا یافت می شود و بقیه در مناطق جغرافیایی خاصی یافت می شوند.
در سال 2002 در آمریکا ترتیب سروارهای باکتری یافت شده در انسان به شرح زیر است:
Typhimurium – Enteritidis – Newport – Heidelberg – Javiana – Montevideo – Muenchen – Oranienburg - Saintpaul.
در سال 2002 سروارهای باکتری گزارش شده حیوانات مریض به CDC و آزمایشگاه ملی دامپزشکی NSVI به ترتیب زیر می باشد:
Typhimurium – Newport – Agona – Heidelburg – Derby – Anatum – Choleraesuis – Montevideo – Kentucky - Senftenberg -Dublin
انتقال:
انتقال این باکتری غالباً مدفوعی-دهانی است. این باکتری بدون علائم و نشانه در روده یا کیسه صفرای بسیاری از حیوانات یافت می شود و متناوباً بوسیله مدفوع دفع می شود، و ندرتاً در لوزه ها و غدد لنفاوی مزنتریک یافت می شود. این باکتری بعد از جراحت و یا با کاهش سیستم ایمنی بدن ضحال می شود.
ناقل های مکانیکی (حشرات) و فوسیت ها نیز در پخش و گسترش این بیماری مؤثرند. انتقال در پرندگان از طریق زرده، آلبومین و غشاء زرده صورت می گیرد و در پستانداران از طریق زایش.
آلودگی حیوانات از طریق تغذیه (چراگاه ها)، آب و یا ارتباط نزدیک با حیوان آلوده (یا انسان) امکانپذیر است. پرندگان و جوندگان می توانند عامل پخش و گسترش بیماری در احشام شوند.
گوشتخواران نیز از طریق خوردن گوشت، تخم مرغ و دیگر محصولات حیوانی که خوب پخته نشده است آلوده می شوند. گربه ها نیز از طریق خوردن گوشت آلوده پرندگان یا همجواری با دیگر حیوانات پرنده خوار آلوده می شوند.
انسانها نیز از طریق خوردن گوشت حیوانات و یا تخم پرندگان آلوده می شوند. افراد ممکن است مستقیماً یا از طریق آب و غذا ناخواسته از طریق خوردن مدفوع حیوانات بیمار می شوند.
انسانها مستقیماً از طریق مدفوع خزندگان، مرغابی ها و مرغ و جوجه آلوده می شوند. احشام، سگ ها، گربه ها و ماکیان و پرندگان خانگی هم می توانند عامل آلوده کننده باشند. این باکتری مقاوم است و خصوصاً در مکان های مرطوب و گرم بهتر زنده می مانند. آنها در فاضلاب، آب و فضولات یافت می شوند. سروارای از سالمونلا (Choleraesuisuis) در بدن خوک تا 450 روز و در مدفوع برای چندین ماه زنده می ماند.
ضدعفونی:
سالمونلا در برابر بیشتر داروهای ضدعفونی کننده مانند سدیم هیپوکلراید 1%، اتانول 70%، گلوترالدی هاید، فنولیکس و فورم آل دهاید حساس اند و از بین می روند. آنها همچنین توسط حرارت مرطوب 121 درجه سانتیگراد برای حداقل 15 دقیقه یا حرارت خشک بین 160 تا 170 درجه سانتیگراد برای حداقل یکساعت کشته می شوند.
استیک و گوشت سرخ شده باید با حرارت حداقل 145 درجه فارنهایت (63 درجه سانتی گراد)، گوشت چرخ شده با حرارت 160 درجه فارنهایت و تکه تکه های ماکیان با حرارت 170 درجه فارنهایت (77 درجه سانتی گراد) و ماکیان به طور کلی با حرارت 180 درجه فارنهایت (82 درجه سانتی گراد) پخته شوند.
پاستوریزه کردن شیر در حرارت 1/71 درجه سانتی گراد برای 15 ثانیه نیز این باکتری را می کشد.
[/FONT]
ایتولوژی یا سبب شناسی:
سروارهای مختلف سالمونلا در خانواده انتروباکتریا قرار دارند. آنها گرم-میله ای بی هوازی اختیاری هستند. سروارهای سالموندا طبقه بندی می شوند به سروارهایی بر اساس آنتی ژن (O) lip. تاژک دار (H) و گاهی اوقات کپسولی (Vi). بیش از 25000 سرواراز آن شناخته شده است. در بین این سروارها سویه های وجود دارند که شدت بیماری زایشان متفاوت است.[/FONT][FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif][/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]واژه های معرف سالمونلا:
اسم این باکتری کاملاً استاندارد نیست. این امکان وجود دارد که اسامی مشابه برای نمونه های مشابه زیر سروارها بکار رود. با توجه به دسته بندی که توسط CDC یا مرکز کنترل و جلوگیری بیماری آمریکا، WHO یا سازمان بهداشت جهانی و برخی مراکز صورت پذیرفته است تنها دو سروارسالمونلا وجود دارد. S انتریکا (S.enterica) و S بونگوریا (S.bongori).
S انتریکا 6 زیرسرواردارد:
1.S.entrica Subsp.enterica 2.S.enterica Subsp.Salamae,
3.S.enterica Subsp.arizonae 4.Senterica Subsp diariznae,
5.S.enterica Subsp.houtenae 6.S.enterica Subsp.indica.
این اسامی گاهاً توسط شماره و اعداد و ارقام متمایز می شوند:
S.enterica Subsp.enterica برابر با Subspecies I
S.enterica Subsp.Salamae برابر با Subspecies II
arizona برابر با IIIa، diarizonae برابر با IIIb، houtenae برابر با IV، indica برابر با VI.
هر سروارنام هایی دارند و این اسامی قابل مخفف شدن هستند به
عنوان مثال: باکتری S.enterica Subsp.enterica.Ser.Entridis به نام Salmonellaser.Enteridis و یا Salmonella Enteritidis خوانده می شود.
بیشتر زیرسروارهای S انتریکا و S بونگوریا به اسمی فرمول آنتی ژن خود هم نامیده می شود این فرمول ها شامل:
1-IV, IIIb, IIIa, II, I یا VI برای S انتریکا
2-آنتی ژن O (سوماتیک): (یعنی O=)
3-آنتی ژن آ (تاژک دار): دو نقطه
4-آنتی ژن H (فاز 2 اگر موجود باشد)
اهمیت سروارو زیرسروارها در بیماریهای مربوط به انسان:
بیشتر عواملی که در انسان و پستانداران ایجاد بیماری می کند به خانواده S انتریکا و زیرسروارهایش تعلق دارد. سروارهای کمی-Typhi، Paratyphi، Hirschfeldii-عامل بیماری انسانی اند. انتقال بیماری عمدتاً از فرد به فرد دیگر است و مورد حیوان به انسان گزارش نشده است. سروارهای دیگر سالمونلا که تحت عنوان غیرتی فودی خوانده می شود زی نوتیک یا بالقوه زی نوتیک اند.
S.bongori، Salamae، Arizonae، Diarizonae، Houtenae و Indica غالباً در خونسردان (شامل: خزندگان، ماهی ها و بی مهرگان) و در محیط یافت می شود. برخی از این ارگانیسم ها گاهاً در انسان نیز بیماری ایجاد می کنند.
توزیع جغرافیایی:
این بیماری جهانی است اما به نظر می رسد در مناطقی که پرورش دام صورت می پذیرد شایع تر است. ریشه کنی این باکتری از زندگی انسان و حیوانات خانگی در برخی از کشورها به عنوان مثال سوئد صورت پذیرفته است، اما منبع اصلی این باکتری حیوانات وحشی هستند. توزیع این سروارها متفاوت است به عنوان مثال Enteritidis و Typhimurium در هر جای دنیا یافت می شود و بقیه در مناطق جغرافیایی خاصی یافت می شوند.
در سال 2002 در آمریکا ترتیب سروارهای باکتری یافت شده در انسان به شرح زیر است:
Typhimurium – Enteritidis – Newport – Heidelberg – Javiana – Montevideo – Muenchen – Oranienburg - Saintpaul.
در سال 2002 سروارهای باکتری گزارش شده حیوانات مریض به CDC و آزمایشگاه ملی دامپزشکی NSVI به ترتیب زیر می باشد:
Typhimurium – Newport – Agona – Heidelburg – Derby – Anatum – Choleraesuis – Montevideo – Kentucky - Senftenberg -Dublin
انتقال:
انتقال این باکتری غالباً مدفوعی-دهانی است. این باکتری بدون علائم و نشانه در روده یا کیسه صفرای بسیاری از حیوانات یافت می شود و متناوباً بوسیله مدفوع دفع می شود، و ندرتاً در لوزه ها و غدد لنفاوی مزنتریک یافت می شود. این باکتری بعد از جراحت و یا با کاهش سیستم ایمنی بدن ضحال می شود.
ناقل های مکانیکی (حشرات) و فوسیت ها نیز در پخش و گسترش این بیماری مؤثرند. انتقال در پرندگان از طریق زرده، آلبومین و غشاء زرده صورت می گیرد و در پستانداران از طریق زایش.
آلودگی حیوانات از طریق تغذیه (چراگاه ها)، آب و یا ارتباط نزدیک با حیوان آلوده (یا انسان) امکانپذیر است. پرندگان و جوندگان می توانند عامل پخش و گسترش بیماری در احشام شوند.
گوشتخواران نیز از طریق خوردن گوشت، تخم مرغ و دیگر محصولات حیوانی که خوب پخته نشده است آلوده می شوند. گربه ها نیز از طریق خوردن گوشت آلوده پرندگان یا همجواری با دیگر حیوانات پرنده خوار آلوده می شوند.
انسانها نیز از طریق خوردن گوشت حیوانات و یا تخم پرندگان آلوده می شوند. افراد ممکن است مستقیماً یا از طریق آب و غذا ناخواسته از طریق خوردن مدفوع حیوانات بیمار می شوند.
انسانها مستقیماً از طریق مدفوع خزندگان، مرغابی ها و مرغ و جوجه آلوده می شوند. احشام، سگ ها، گربه ها و ماکیان و پرندگان خانگی هم می توانند عامل آلوده کننده باشند. این باکتری مقاوم است و خصوصاً در مکان های مرطوب و گرم بهتر زنده می مانند. آنها در فاضلاب، آب و فضولات یافت می شوند. سروارای از سالمونلا (Choleraesuisuis) در بدن خوک تا 450 روز و در مدفوع برای چندین ماه زنده می ماند.
ضدعفونی:
سالمونلا در برابر بیشتر داروهای ضدعفونی کننده مانند سدیم هیپوکلراید 1%، اتانول 70%، گلوترالدی هاید، فنولیکس و فورم آل دهاید حساس اند و از بین می روند. آنها همچنین توسط حرارت مرطوب 121 درجه سانتیگراد برای حداقل 15 دقیقه یا حرارت خشک بین 160 تا 170 درجه سانتیگراد برای حداقل یکساعت کشته می شوند.
استیک و گوشت سرخ شده باید با حرارت حداقل 145 درجه فارنهایت (63 درجه سانتی گراد)، گوشت چرخ شده با حرارت 160 درجه فارنهایت و تکه تکه های ماکیان با حرارت 170 درجه فارنهایت (77 درجه سانتی گراد) و ماکیان به طور کلی با حرارت 180 درجه فارنهایت (82 درجه سانتی گراد) پخته شوند.
پاستوریزه کردن شیر در حرارت 1/71 درجه سانتی گراد برای 15 ثانیه نیز این باکتری را می کشد.
[/FONT]